گروه اقتصاد کلان بازارنیوز: حجّت‌الاسلام حسن روحانی ‌رئیس‌جمهور،‌عصر امروز (دوشنبه ۲۴ آذر) در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و خارجی گفت: هفت سال و چندماه از دولت گذشته و هفت ماه و چند روز باقی مانده است. خدا را شکرگزارم که بار مسئولیت اداره کشور را در سخت‌ترین شرایط یک قرن گذشته بر دوش ما گذاشت و امروز با وجود جنگ اقتصادی و ویروس کرونا، ‌سخت‌ترین روزها و ماه‌هایی است که بر مردم عزیز کشور ما می‌گذرد و دولت در سخت‌ترین شرایط بار مسئولیت را برای اداره کشور بر دوش دارد.

وی افزود: باید هفت سال گذشته را به دو قسمت تقسیم کنیم؛ دوران قبل از جنگ تحمیلی اقتصادی و دوران جنگ تحمیلی اقتصادی. در دوران قبل از جنگ تحمیلی اقتصادی، دولت را در سخت‌ترین شرایط بعد از جنگ؛ یعنی رکورد تورمی تحویل گرفتیم.

** در سال ۹۳ دچار کم‌ترین درآمد نفتی شدیم

رئیس جمهور با بیان اینکه رشد اقتصادی ما منفی ۷.۷ درصد بود و تورم ۳۰ درصد بود که بعد از جنگ سابقه ندارد، گفت: تورم را به ۱۵ درصد کاهش دادیم و رشد اقتصادی ما علی رغم اینکه در بدترین شرایط درآمد نفتی قرار داشتیم رقم خورد. این درآمد قبل از دولت یازدهم حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در سال بود و در دوران دولت ما در بهترین شرایط،‌ مساوی با بدترین شرایط دولت قبل بوده است. یعنی سال ۹۱ و به طور متوسط در سال‌هایی که درآمد نفت ما خوب بوده، حدود ۵۲ میلیارد دلار بوده است. علی رغم اینکه در سال ۹۳ دچار کم‌ترین درآمد نفتی شدیم و از صد و خرده‌ای میلیارد دلار به ۳۰ و از ۳۰ هم کاهش بیشتری پیدا کرد.

روحانی ادامه داد: بیش از دو سال ما تورم تک رقمی داشتیم. از اواخر سال ۹۴ تورم تک رقمی شد و تا ماه های اولیه سال ۹۷ این وضعیت ادامه داشت که بعد وارد شرایط جنگ اقتصادی شدیم.

** به آنچه وعده دادیم عمل کردیم

وی افزود: سال ۹۵ ما بالاترین رشد اقتصادی جهان را داشتیم و در بسیاری از زمینه ها ما آنچه به مردم وعده دادیم عمل کردیم. وعده ما اعتدال، تعامل سازنده با جهان، برداشتن تحریم ها از دوش مردم بود و اینکه حقوق هسته‌ای را برای ملت ایران ثبت کنیم. کشور را از pmd و شرایط سخت آژانس رهانیدیم. اقداماتی که در این مدت داشتیم یک مدیریت اقتصادی خوب بود.

رئیس جمهور تصریح کرد: ما توانستیم کشور را از تورم سخت نجات دهیم و در برخی اقلام به خودکفایی برسیم در انرژی، گاز، بنزین و گازوئیل به خودکفایی رسیدیم. برای اولین بار در دولت دوازدهم محصول گاز و تولید گاز شیرین ما در کشور به یک میلیارد متر مکعب در روز رسید. در حوزه های مشترک گاز و نفت توانستیم پیشرفت های خوبی داشته باشیم در حوزه نفت در میدان مشترک با عراق از ۷۰ خرده ای هزار بشکه به ۴۰۰ هزار بشکه رسید. در زمینه‌های مهم از قبیل کشاورزی و صنعتی وضعیت ما به شرایط بهتری رسید.

** افتتاح‌های مهمی تا پایان دولت دوزادهم خواهیم داشت

روحانی ادامه داد: ما تلفات برق را تک رقمی کردیم. تولید برق ما از متوسط دولت‌های دیگر بیشتر است در زمینه تولیدات صنعتی در حوزه تولید فولاد محصولات را به دو برابر رساندیم. تولید آلومینیوم ۷۰ درصد اضافه شد. افتتاح های بسیار مهمی در همین سال علی رغم شرایط کرونایی داشتیم و تا پایان دولت دوازدهم خواهیم داشت.

وی تاکید کرد: خواهش من از رسانه‌ها این است که دستاوردها و تولیدات دولت یازدهم و دوازدهم را با دولت‌های قبل مقایسه کنند و ما می‌توانیم به نقطه‌ای برسیم که نمره قابل قبولی بگیریم.

** خدمات دولت الکترونیک را به ۷۶ درصد رساندیم

رئیس جمهور یادآور شد: بزرگترین کار دولت طرح تحول سلامت بود ما تخت بیمارستانی را به دو برابر رساندیم. همگانی کردن بیمه سلامت کاری بود که برای اولین بار در این دولت انجام گرفت و در مورد مبارزه با فقر مطلق هم در سال های پیش و هم در بودجه امسال اقدامات بسیار خوبی انجام شد و در مجموع ما در تولید صنعت، کشاورزی و خدمات اجتماعی قدم‌های بسیار مثبتی برداشتیم. در این دولت به معنای کلمه شاهد دولت الکترونیک هستیم و از خدمات الکترونیک را از ۱۰ درصد به ۷۶ درصد رساندیم.

روحانی گفت: عدد شرکت های دانش بنیان بسیار ناچیز بود بیش از ۳۰ یا ۴۰ شرکت دانش‌بنیان نداشتیم ولی اکنون ۵ هزار شرکت دانش بنیان داریم. همچنین در سایر زمینه هایی که سیاست خارجی یکی از آنها بود اقدامات دیپلماتیک بسیار موثری را انجام دادیم.

** تمام تلاش دولت تکمیل طرح‌های نیمه تمام است

وی تاکید کرد: امسال علاوه بر جنگ اقتصادی از آخر بهمن سال گذشته با کرونا مواجه شدیم و همه امسال را گرفتار این ویروس بودیم و احتمالاً تا پایان سال هم کم و بیش همین مشکل را خواهیم داشت تا به سال آینده برسیم. دولت در باقی مانده زمان خدمتش یعنی در حدود ۷ ماه و نیمی که از زمان این دولت باقیمانده تمام تلاشش بر این است که طرح‌های نیمه تمام خود را بتواند تکمیل کند و در اختیار مردم قرار بدهد قرار بدهد.

رئیس جمهور عنوان کرد: برای تخت های بیمارستانی برنامه ما این است که بین ۱۱ تا ۱۴ هزار تخت بیمارستانی تا پایان دولت اضافه کنیم. همچنین شرکت های دانش بنیان را تقویت خواهیم کرد و کارخانه‌های نوآوری را در بسیاری از استانها به افتتاح می رسانیم و همچنین تا پایان این دولت طرح‌های مهم ریلی را افتتاح خواهیم کرد. یکی از افتخارات این دولت تحول در حمل و نقل ریلی بوده و هم در واگن سازی و هم در لوکوموتیو سازی و هم در زمینه خطوط ریلی. ما همدان، کرمانشاه، ارومیه و گیلان را به خطوط ریلی وصل کردیم و تا پایان دولت دریای خزر را به خطوط ریلی وصل خواهیم کرد و تا پایان این دولت کاسپین را به رشت متصل خواهیم کرد. تلاش ما این است که در استان سیستان و بلوچستان چابهار را به ایرانشهر و زاهدان به یکی از شهرهای مدنظرمان متصل خواهد شد و تلاش ما این هست که مابقی این ریل را هم تا پایان دولت تکمیل کنیم و چابهار به زاهدان متصل شود.

روحانی گفت: در زمینه بزرگراه و آزادراه یکی از طرح های ما اتصال اصفهان به شیراز هست که در این دولت انجام خواهد شد و یکی از مهمترین آزادراه های مهم کشور است. طرح بسیار مهم گوره به جاسک که یکی از طرح‌های استراتژیک دولت هست و نفت را از خلیج فارس به دریای عمان برای صادرات می آوریم، تا پایان این دولت یک بخش از آن توسط این دولت افتتاح می رسد.

وی ادامه داد: در زمینه محیط زیست دولت کارهای مهمی انجام داده و طرح احیای دریاچه ارومیه تا پایان سال افتتاح خواهد شد و تونلی که باید الان آبها را به دریاچه ارومیه متصل کند چند کیلومتر باقی مانده احتمالاً تا بهمن اسفند ماه این کار به پایان خواهد رسید. همه تلاش ما این است که طرح های مهمی که داریم تا پایان این دولت بتوانیم به اتمام برسانیم.

** لوایح مهم ما در مجلس دهم و یازدهم به تصویب نرسید

رئیس جمهور با بیان اینکه کار مهمی که ما امسال داشتیم تقدیم لایحه بودجه به مجلس بود که قبل از موعد مقرر یعنی ۱۲ آذر ماه تقدیم مجلس شد، اظهار داشت: لوایح مهم ما در مجلس متاسفانه هم در مجلس دهم و هم در مجلس یازدهم به تصویب نرسیده و امیدواریم در این مجلس به تصویب برسد. لوایح شفافیت، تعارض منافع و مبارزه با فساد لایحه مادر بسیار مهم به این دولت است که در مجلس قبلی تقدیم شد و به بررسی نرسید امیدواریم در این مجلس به بررسی برسانیم.

روحانی گفت: کار بزرگ دیگری که در پیش داریم اجرای انتخابات سال ۱۴۰۰ هست که امیدواریم این انتخابات شکوهمند و با حضور همه احزاب و گروه‌ها و با یک رقابت بسیار خوبی برگزار شود.

وی ادامه داد: مسئله دیگری که در پیش رو داریم مسئله کرونا هست و ما در بحث کرونا یک مدیریت متناسبی را از اول آغاز کردیم و جزو کشورهایی هستیم که به طور منظم آمار دقیق را در اختیار مردم گذاشتیم و در این زمینه همه کشور ها این کار را نکردند و تعدادی از کشورها این کار را انجام دادند. ما از روز اول آمار را در اختیار مردم گذاشتیم و امروز هم همین طور است و همه تلاش ما این است که موج سوم را کنترل کنیم و تلاش بعدی ما این است که وارد موج چهارم کرونا نشویم.

** واکسیناسیون کرونا را در زمانی نزدیک آغاز می‌کنیم

رئیس جمهور با بیان اینکه واکسیناسیون را باید در زمان نزدیکی چه با خرید خارجی و چه با تولید داخلی آغاز کنیم، تصریح کرد: امیدوارم در این مدت بتوانیم به اهدافی که داریم دست پیدا کنیم و به همین دلیل وقت این کار را نداریم که به حاشیه سازی ها توجه کنیم. اری از حرف‌ها زده می‌شود و پاسخ ندادن ما به معنای پاسخ نداشتن و یا ضعف ما نیست و ما فرصت نداریم و فرصت دولت ما بر این است که تا روز آخر خدماتی که برای مردم باید انجام دهیم را انجام دهیم یکی از خدماتی که دولت آن را به شدت دنبال می‌کند شکستن تحریم است.

** دولت با تمام توان نگذاشت برجام نابود شود

وی گفت: یکی از خدماتی که دولت دنبال می‌کند شکستن تحریم است. دولت بسیار امیدوار است که در این زمینه گام‌های خوبی را بردارد. چون جنگ اقتصادی ترامپ شکست خورد و همه دنیا این را معترف هستند. همه دنیا دارند فشار می‌آورند که آمریکا به برجام برگردد و برجام فعال شود. یکی از خدمات دولت دوازدهم که اگر لازم شد در زمانی توضیح می‌دهم این بود که دولت با تمام توان نگذاشت برجام نابود شود. تمام تلاش ترامپ بر این بود که برجام را از بین ببرد. در داخل هم عده‌ای همین کار را می‌خواستند بکنند. ما به دنبال این بودیم که برجام زنده بماند تا باز هم در وقت خود، نقش خود را ایفا کند.

** برجام ترامپ را در سازمان ملل مفتضح کرد

رئیس جمهور تاکید کرد: نمی‌گوییم توافق برجام بی‌نقص است. بی‌نقص فقط خداست. این توافق هم ممکن است اشکالاتی داشته باشد.امّا به طور نسبی یک توافق بی سابقه در ایران و منطقه است. سراغ ندارم کشوری با شش کشور مذاکره کرده و موفق شده باشد. این برجام علی رغم اینکه دست و پایش را شکسته بودند با همین دست و پای شکسته روبروی ترامپ ایستاد و در سازمان ملل سه بار آمریکا و ترامپ را مفتضح کرد. 

روحانی با بیان اینکه پایان تحریم به معنای این است که مردم به یکی از حقوق حقه خودشان دست یافتند، گفت: پایان تحریم از طرف آمریکا به‌معنای آن است که تروریسم اقتصادی و جنایت متوقف شده. جنایتکار اگر جنایت را متوقف کرد،‌ منّتی بر سر کسی که مورد جنایت قرار گرفته ندارد. امّا کسی که مورد جنایت قرار گرفته اگر یکساعت هم زودتر به حق خود برسد، حتماً‌ باید این کار بشود.

** عده‌ای می‌خواهند پایان تحریم به تأخیر بیفتد

وی افزود: عده‌ای می‌خواهند پایان تحریم به تأخیر بیفتد. دولت نخواهد گذاشت عده‌ای پایان تحریم را به تأخیر بیاندازند. ما یک دقیقه و یکساعت هم رضایت نخواهیم داد و در مقابل آن‌ها خواهیم ایستاد. تحریم باید بشکند و آمریکا باید به همه تعهدات خود برگردد و اگر همه برگردند به تعهدات کامل خود، ما هم برخواهیم گشت.

در ادامه این نشست خبری رئیس جمهور به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.

سؤال شبکه خبر: شما اول مرداد درباره افزایش نظارت‌ها و کنترل بر بازار و مهار گرانفروشی‌ها تأکید کردید و دستور دادید؛ حتی چندبار دیگر تأکید داشتید، اما مردم شاهد هستند که قیمت کالاهای مختلف با گرانفروشی شدید و چندنرخی وجود داردو تهیه اقلام برای مردم مشکل است، چرا اثر محسوسی بعد از گذشت شش ماه از دستور شما در این موضوع وجود ندارد؟ 

روحانی: مردم در زندگی و کالاهای مورد نیاز و روزمره‌شان دچار مشکل هستند و مردم عزیز ما باید توجه داشته باشند که امسال به خاطر کرونا صادرات نفتی‌مان در هشت ماهه اول سال ۱۹ درصد کاهش پیدا کرد و حدود ۲۰ درصد ما کاهش صادرات نفتی داشتیم و به خاطر اینکه منابع ارزی در خارج از کشور با مشکل برداشت مواجه است و حتی رئیس کل بانک مرکزی درباره کرونا توضیح دادند که ما برای تهیه واکسن و پیش‌پرداخت آن دچار مشکل هستیم.

گرانی برخی کالاها به آن دلیل بود که نهاده‌های دامی که باید به موقع داده می‌شد به موقع این کار صورت نگرفت. این در حالی است که برخی‌ها اعداد مختلفی را درباره تأثیر تحریم‌ها بر گرانی‌ها اعلام می‌کنند که می‌توان به ۸۰ درصد، ۷۰ درصد و ۵۰ درصد اشاره کرد که من کاری به این اعداد ندارم.

** درآمد نفتی در سال گذشته کمتر از ۱۹ میلیارد دلار بود

درآمد نفتی در سال ۹۰، ۱۱۹ میلیارد دلار بود اما در سال گذشته اگر ما ۱۰۰ میلیارد دلار آن را هم حذف کنیم درآمد نفتی‌مان باز هم از این کمتر بوده. 

در سال ۹۱ ما بحران کالاهای اساسی داشتیم و صف‌های طولانی برای خرید آن وجود داشت، این در حالی است که گرانی‌های اخیر به جنگ اقتصادی و مدیریت غیرصحیح و عدم برخورد قاطع به متخلفین بازمی‌گردد. در برخی موارد به خاطر جنگ اقتصادی، نهاده‌های دامی به موقع به کشور وارد نشده و یا این کار تأخیر داشت؛ در برخی موارد با احتکارکنندگان کالا بایستی قاطعانه برخورد می‌شد که این کار هم صورت نگرفته است. 

در کارگروه دولت الکترونیک مصوبه‌ای درباره سامانه جامع تجارت داشتیم اما شما بیایید و ببینید چه می‌کنند و به کجاها شکایت می‌کنند و چه اقداماتی انجام می‌دهند. برخی افراد به دادگاه‌های مختلف شکایت کرده‌اند برای آنکه انبارهای متعدد آنها روشن نشود تا مردم به حقوق خودشان دست پیدا نکنند، ولی ما مرحله دوم و سوم این سامانه را راه‌اندازی خواهیم کرد هر چند که تاکنون ۷۰ درصد این سامانه راه‌اندازی شده و قرار است بخشی از آن در دی و بخشی دیگر در اسفندماه عملیاتی شود. باید بدانیم چه کالایی وارد شده و در کجا انبار می‌شود؟

** بارها به وزرا تذکر داده‌ام/ شرایط بازار در ماه‌های آینده بهتر می‌شود

تلاش ما آن است که قیمت‌ها برای مردم ما قابل تحمل باشد؛ در چند کالا نوسان شدیدی داشتیم که مربوط به آن بخشی می‌شود که نهاده‌های دامی را به موقع تحویل نگرفته‌ایم. اشکالات مدیریتی هم داریم ولی من بارها به وزرا تذکر کتبی و شفاهی هم داده‌ام. در ماه‌های آینده شرایط باثبات‌تر و بهتری خواهیم داشت.

سؤال خبرگزاری ایسنا: فارغ از حاشیه‌های زیادی که درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ از سوی نمایندگان مجلس به وجود آمده و آنها اعلام کرده‌اند که منابع بودجه حقیقی نیست و منابع درآمدی نفت محقق نخواهد شد و حتی عده‌ای می‌گویند لایحه بودجه برای دولت آتی دردسرساز است، شما به عنوان رئیس‌جمهور نقاط قوت و ضعفی در بودجه می‌بینید؟ 

روحانی: ما نقطه قوت زیادی را در لایحه بودجه قائل هستیم و این بودجه ضعفی ندارد چرا که معتقدیم لایحه بودجه به بهترین شکل تنظیم شده و مجلس هم حق انتقاد دارد. ما قرار است در ۱۴۰۰ روزی ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت بفروشیم و این در سال آینده به طور متوسط امکان‌پذیر است و ما می‌توانیم همین رقم را تولید کرده و به فروش برسانیم.

** می‌توانیم سال آینده روزی ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت بفروشیم

ما پیش‌بینی کرده‌ایم برای آنهایی که حقوق‌بگیر ثابت هستند ۲۵ درصد دریافتی آنها را اضافه کنیم و این کار امکان‌پذیر است. اگر عده‌ای می‌گویند امکان‌پذیر نیست این رقم را کم کنند. بودجه جاری روی نفت متکی نیست و درآمدهای نفتی برای توانمندسازی اقشار محروم جامعه صرف خواهد شد. نیمی از بودجه را ما اجرا می‌کنیم و دولت بعدی هم نیم دیگر را اجرا می‌کند. بودجه دارای نقاط قوت زیادی برای حمایت از اقشار کم درآمد و بهبود توسعه کشور است و تکیه کافی هم بر مالیات و کوچک شدن دولت و فروش سهام دولت در شرکت‌های دولتی دارد.

این بودجه خوب است و بقیه امور مربوط به مجلس است تا آنها اقدامات خود و پیگیری‌های دیگر را انجام دهند.

سؤال الجزیره قطر: با اشاره به نکات مطرح شده ابتدای سخنرانی شما که اعلام کردید اجازه نمی‌دهم هیچ‌کس تعویق برداشته شدن تحریم ها را به تأخیر بیندازد اخیرا مجلس به تازگی طرح اقدام راهبردی را تصویب کرده که متضمن توقف اجرای پروتکل الحاقی و افزایش غنی‌سازی ۲۰ درصدی است. هم زمان آقای بایدن در واشنگتن روی کار آمده است. آن طور که گفته‌اند وقتی بایدن روی کار بیاید به برجام بازمی‌گردد و تحریم‌ها را حذف می‌کند؛ آیا شما حاضر به دیدار با او هستید و آیا حاضرید با ۵+۱ مذاکره کنید؟

روحانی: دولت همه تلاش خود را می‌کند که در اولین فرصت ممکن تحریم‌ها را از روی دوش مردم بردارد، اگر هم همین ساعت ممکن باشد من این کار را به ساعت بعد موکول نمی‌کنم. اگر ۵+۱ یا ۴+۱ به تمام تعهدات خود عمل کنند، دولت ایران هم به تمامی تعهدات خود عمل خواهد کرد. تحریم‌های اقتصادی و فروش نفت و مبادلات بانکی توسط ترامپ تصویب شده است.

** دولت تلاش می‌کند در اولین فرصت ممکن تحریم‌ها را رفع کند

مصوبه مجلس اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها است نه ادامه تحریم‌ها و این کار به دنبال تصویب اصولی برای برداشته شدن تحریم‌هاست. آیا این قانون با هدفی که دارد مبنی بر اینکه تحریم‌ها برداشته شود امکان‌پذیر است یا نه بحث دیگری است. 

هیچ چیزی مانع اقدام متقابل ما برای اجرای تعهدات نخواهد بود. ما از حدود یک سال پیش کاهش تعهدات را کار خود را با پنج مرحله و گام آغاز کردیم که از اردیبهشت ۹۸ این کار شروع شده است. ما به طرف مقابل اعلام کردیم که جمهوری اسلامی برای فعالیتهای هسته‌ای خود هیچ گونه محدودیتی را قبول ندارد و هیچ‌گونه تعهدی برای غنی‌سازی و به تحقیق و توسعه نخواهیم داشت و محدودیتی را برای آن نمی‌پذیریم. 

آنچه که درباره سانتریفیوژهای IR2M فعال شده و برخی درخواست‌های مجلس هم همگی در قالب آن چیزی است که من سال گذشته به دنیا اعلام کردم و گفتم که جمهوری اسلامی دیگر هیچ تعهدی درباره غنی‌سازی ندارد. اگر آمریکا به برجام بازگشته و اشتباهات گذشته خود را جبران کند و دولت بایدن هم به شرایط سال ۲۰۱۷ بازگردد ما هم مشکلی برای اجرای تعهدات خود نخواهیم داشت.