سقوط عجیب بهای نفت، سبب شد که تحلیلهای بسیاری اعم از صحیح و نادرست در فضای مجازی مطرح شود. در این بین، شخصی در توئیتر با شناسه کاربری «سعید درخشانی»، که تحلیل گر بازارهای مالی و تجاری است، با انتشار رشته توئیتی، به تحلیل این مسئله پرداخت.
گروه نفت و انرژی بازارنیوز: در ساعات گذشته و در اتفاقی نادر در معاملات بازار نفت، قیمت نفت به طرز چشمگیری کاهش یافت. بهای نفت خام شاخص وست تگزاس اینترمدیت، تمام ارزش خود را از دست داد و حتی در معاملات، به زیر صفر درصد رسید. این مسئله سبب شد که تحلیل های بسیاری اعم از صحیح و نادرست در فضای مجازی مطرح شود. در این بین، شخصی در توئیتر با شناسه کاربری «سعید درخشانی»، که تحلیل گر بازارهای مالی و تجاری است، با انتشار رشته توئیتی، به تحلیل این مسئله پرداخت. مشروح رشته توئیت وی، به شرح زیر می باشد:
در بازار نفت روزانه حدود 100 میلیون بشکه تولید و مصرف می شد تا آن که سر و کله کرونا پیدا شد. همچنین بیش از نصف مصرف بازار نفت، بنزین و سوخت جت و گازوئیل است.
خانه نشینی مردم باعث شد تا مصرف بنزین به سرعت کاهش پیدا کند، همچنین کاهش سفرهای هوایی باعث نزول مصرف سوخت جت، و کاهش تجارت، سبب ایجاد شیب کاهنده برای مصرف گازوئیل و نفت کوره (زمینی و دریایی) شد. بنده ۲ ماه پیش محاسبه کردم که 20 میلیون بشکه در روز، مصرف نفت کمتر شده است. اتفاقی که در حال حاضر، به وضوح صورت گرفته است.
نفت در دنیا، عمدتا توسط کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، روسیه و آمریکا تولید می شود. 3 کشور آمریکا، روسیه و عربستان، بزرگترین تولید کنندگان نفت هستند و ۴۰ درصد نفت دنیا را تولید می کنند که 10 میلیون بشکه از اوپک، بیشتر است.
برای قیمت گذاری نفت، از دو شاخص مهم استفاده می شود که نفت وست تگزاس اینترمدیت و نفت برنت نام دارند. نفت برنت از دریای شمال و شمال غرب اروپا استخراج می شود و قیمت آن، میانگین ۱۶ منطقه نفتی است. در این نفت، سولفور ۰،۳۷ وجود دارد و از نوع نفت شیرین محسوب می شود. همچنین نفت وست تگزاس، عمدتاً از منطقه تگزاس با سولفور ۰،۲۴ می باشد که از نفت برنت مرغوب تر است.
نفت وست تگزاس از برنت، سبک تر است، ولی هر نفتی که سولفور کمتر از یک درصد داشته باشد، نفت شیرین محسوب می شود. به همین دلیل، وست تگزاس و برنت، برخلاف نفت خاورمیانه که سنگین است و گوگرد بالایی دارد، مرغوب تر هستند.
با وجود اینکه این دو نفت حجم کمی از تولیدات نفتی دنیا را تشکیل می دهند، اما نفت وست تگزاس در آمریکا و برنت در دیگر قاره ها، در قیمت گذاری نفت، شاخص هستند. حدود دو سوم نفت دنیا با برنت قیمت گذاری می شود. علت آن این است که بیشترین ابزارهای مالی، روی این نفت ها تعریف شده است.
بیشترین قراردادهای آتی، بیشترین حجم معاملات روزانه و بزرگترین مصرف کننده همگی متعلق به کشورهای غربی هستند. در کنار آن، این کشورها با تعریف انواع ابزارها، سعی در کنترل قیمت نفت، و جلوگیری از قیمت سازی کشورهای تولید کننده نفت، دارند.
تفاوت معاملات نقدی با آتی هم در سررسیدها است. سررسید های طولانی مدت تر، اهمیت چندانی در کوتاه مدت ندارند. مثلا اگر نفت بخواهد برای ۵۰ سال دیگر معامله شود، با توجه به ریسک های فراوان، تا آن موقع قیمت سررسید نمی تواند چیز زیادی عایدتان کند. بنابراین، هر قدر سررسید نفت کوتاه تر باشد، به بازار واقعی نزدیک تر خواهد بود.
روز دوشنبه، قیمت سررسید ماه می نفت وست تگزاس، منفی شد. بدین معنا که افرادی که قبلا در بازار آتی خرید کرده بودند، و می بایست برند نفت را از کلراودو تحویل بگیرند، به واسطه آن که جایی برای انبار کردن ندارند، حاضر اند برای فرار از ضرر بیشتر، هزینه ای را متحمل شوند تا افراد دیگری برند نفت را تحویل بگیرند.
هر قدر سر رسید آتی نزدیک تر به امروز باشد، قیمتش به قیمت نقدی نزدیک تر و واقعی تر خواهد بود. در شمال آمریکا، نفت سنگین، قیمتی نزدیک به صفر دارد و نفت های سبک تر نیز با قیمت های بسیار نازل در حجم بالا معامله می شوند. اما چرا منفی؟ چون به خاطر کرونا مصرف کم شده ولی حجم تولید ثابت مانده است.
حجم تجارت نفت آنقدر بالاست که اگر یک روز دنیا نفت مصرف نکند، می توان گفت تمام انبارهای ذخیره نفت دنیا می توانند به پیک ذخیره برسند. نفت به صورت فله و توسط کشتی های بزرگ جابه جا و ذخیره می شود. هزینه نگه داری نفت بالاست چون باید کشتی یا انبار بزرگ کرایه کنید.
چشم انداز روشنی از پایان کرونا وجود ندارد و خوش بینانه ترین پیش بینی ها برای واکسن، ۶ ماه دیگر است. هزینه نگهداری نفت به ازای هر بشکه به اعداد بالایی می رسد. به همین دلیل، افرادی که نفت را پیش خرید کرده اند، با متحمل شدن هزینه ای، به دنبال فسخ معاملات خود می روند.
عده ای نیز به نفع شان است که نفت را نگهدارند ولی به علت آن که پول اجاره ندارند، قیمت نفت منفی می شود. البته این وضعیت پایدار نخواهد بود. دولت ها در این مواقع، می توانند با خرید این قراردادها، بازار را به تعادل، و نفت را به کاهش تولید سوق دهند.
بنابراین قیمت ها در بازارآتی، با سررسید های نزدیک، به دور از واقعیات بازار نقدی نیستند ولی در شبکه های مجازی، منافع، عدم آگاهی، جهالت و دیگر موارد، باعث تفسیرهای مختلف از یک واقعه می شوند.