گروه صنعت، معدن و تجارت بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ «مرتضی مصطفوی» کارشناس صنعت خودرو طی یادداشتی اختصاصی برای بازارنیوز نوشت: صنعت خودروسازی در ایران طی چند دهه اخیر به دلایل مختلفی همچون سیاست‌های ناکارآمدی اقتصادی صنعتی، ساختارغلط، بنگاه داری سیاسی، فساد و انحصار نسبت به دیگر کشور‌ها و خودرو سازی‌های مهم جهان، دچار یک یک عقب افتادگی مزمن شده است.

هرچند که دولت‌ها تلاش می‌کنند این عقب افتادگی را به زعم خود جبران کنند، ولی بهره وری و سرعت بالا شرکت‌های خودروسازی جهانی در استفاده از منابع و تکنولوژی سبب شده فاصله خودروسازی در ایران نسبت به دیگر خودرو سازی‌های مطرح با دنیا هر روز بیشتر از رور قبل شود. در اثبات همین موضوع همین بس که خودروسازان در ایران همچنان در تلاش برای افزایش تولید محصولات ۲۰ ساله پیش هستند و این در حالی است که خودروسازان جهانی در دهه دوم قرن ۲۱ میلادی در حال حرکت به سمت تولید خودرو‌های پرنده و خودران هستند.

شرایط صنعت خودرو در ایران به مثابه دونده‌ای خسته و فرسوده‌ای است که هرچه تلاش می‌کند به دیگر دونده‌های چابک دیگر برسد، ولی متاسفانه قادر به انجام این کار نیست. این امر بدین معناست که خودروسازان داخلی به رغم تلاش‌های گاهی و بیگاه خود در همسان سازی محصولات خود نسبت به اتومبیل‌های تولید شرکت‌های مطرح بین المللی برسانند، اما در میان این رقابت مشاهده می‌کنند این این شرکت‌ها با سرعت بیشتری محصولات جدید‌تر و با تکنولوژی بالاتری را به سطح بازار عرضه می‌کنند؛ لذا با توجه به نکات مذکور ادامه این مسیر به نفع صنعت خودرو کشور نبوه و اکنون که از یک طرف نارضایتی فزاینده‌ای در کشور نسبت به محصولات داخلی وجود دارد و از طرف دیگر توسعه صادرات یکی از اولویت‌های کلان صنعت خودرو قرار گرفته است، به نظر می‌رسد این صنعت نیازمند تغییر مسیر باشد.

با توجه به چالش‌های پیش آمده در صنعت خودرو کشور باید این نکته را خاطر نشان کرد که این تغییر مسیر درحقیقت به معنای تغییر پارادایم فکری حاکم بر سیاست گذاران و فعالان صنعت خودرو است. به بیان دیگر صنعت خودرو کشور نیازمند یک دگراندیشی در خودروسازی است و براساس نیاز‌های این دگراندیشی بستر‌ها و امکانات در بهره وری بالا فراهم گردد.

یکی از ابعاد این تغییر پارادایم، چرخش صنعت خودرو کشور از تولید اتومبیل‌های بنزینی به سمت خودرو برقی است. خودرو برقی از جمله محصولاتی است که درحال حاضر در مرز دانش خودروسازی حرکت می‌کند و بسیاری از خودروسازان مطرح دنیا به تازگی در این مسیر گام برداشته اند و لذا فاصله ما در این حوزه با دیگران زیاد نیست. این چرخش، یک جهش در خودروسازی است چرا که تمام ارکان کلان اقتصادی، فنی، تولیدی، بازرگانی و خدماتی در صنعت خودرو را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

تولید خودرو برقی علاوه بر اینکه پارادایم جدیدی در صنعت خودروسازی ایران است، اثرات چند بعدی دیگری نیز در اقتصاد و صنعت دارد. حفظ محیط زیست، کاهش مصرف بنزین و به تبع کاهش آلایندگی‌های هوا از جمله محاسن این چرخش دیدگاه خواهد بود. مضاف بر این امر به دلیل تازه بودن این تکنولوژی، جمهوری اسلامی ایران این توانایی پیدا خواهد کرد که در بازار‌های جهانی قدرت رقابت و صادرات این قبیل محصولات را به دست بیارود.

در حال حاضر در زمینه تولید خودرو‌های برقی، خودروسازان چینی به نوعی پیشگام می‌باشند این حوزه هستند و لذا با توجه به منافع مشترک سیاسی و اقتصادی ایران با چین، می‌توان با همکاری خودروسازان هر دو کشور، تولید خودرو‌های برقی را در داخل کشور آغاز کرد. به منظور تحقق این امر از یک طرف دولت باید به دنبال انتقال تکنولوژی از کشور چین باشد و ازطرف دیگر می‌بایست ظرفیت‌های دانش بنیان دانشگاه‌های کشور را برای عمق بخشی و داخلی سازی قطعات این قبیل اتومبیل‌ها را فعال کند تا کشور در این زمینه صاحب تکنولوژی شود. تا زمانی که این اتفاق به وقوع نپیوندد ما دارای صنعت خودرویی با کیفیت و پیشرفته‌ای نخواهیم بود بلکه همچون سه دهه گذشته در مقام تولید کننده خودرو بی کیفیت خواهیم ماند.

کشور چین به عنوان یکی از بزرگترین کشور‌های ابر قدرت اقتصادی به دنبال رشد روز افزون صادرات به دیگر کشور‌ها است و در حال حاضر نیز به دلیل عمق روابط تجاری و اقتصادی این کشور با جمهوری اسلامی ایران این امکان وجود دارد که با تکیه بر موقعیت شکلی ایران و ظرفیت‌های مثبت اقلیمی و اقتصادی کشورمان تهران و پکن با تولید خودرو مشترک برقی، این نوع از اتومبیل را به کشور‌های خاورمیانه و اروپایی صادر کند؛ البته باید این نکته را هم خاطر نشان کرد که پیش شرط اجرای این پروژه باید بر این اصل استوار باشد که از سوی چین به عنوان شریک اقتصادی ایران انتقال دانش و تکنولوژی به صنعت خودرو کشور صورت بپذیرد.

مطمئنا حرکت به سمت تولید خودرو‌های برقی نیاز به جهش فکری دارد. با اجرای این طرح همه چیز به سمت‌های‌تکنولوژی می‌رود و دیگر نیازی به تولید سنتی خودرو در کشور نبوده و مردم نیز به مانند سال‌های گذشته دیگر از سر ناچاری مجبور به استفاده از چنین خودرو‌هایی نخواهند بود.

پایان پیام//