گروه بین الملل بازارنیوز: مهدی دهقانی اسکوئی؛ تغییر به انرژی پاک مورد نیاز برای جلوگیری از بدترین اثرات تغییرات آب و هوایی می‌تواند تقاضای بی‌سابقه‌ فلزات به میزان 3 میلیارد تن را در دهه‌های آینده ایجاد کند.

به عنوان مثال، یک باتری خودروی الکتریکی معمولی به حدود 8 کیلوگرم (18 پوند) لیتیوم، 35 کیلوگرم نیکل، 20 کیلوگرم منگنز و 14 کیلوگرم کبالت نیاز دارد در حالی که ایستگاه های شارژ به مقدار قابل توجهی از مس نیاز دارند. برای انرژی سبز، صفحه های خورشیدی از مقداری زیادی مس، سیلیکون، نقره و زینک استفاده می­کنند در حالی که توربین ها بادی به سنگ آهن، مس و آلمینیوم نیاز دارند.

همانطور که قبلا هم گفته شد چنین نیازهایی می تواند تقاضای فلزات و قیمت ها را برای سالهای زیادی افزایش دهد.

با بازگشایی اقتصادها، شاهد افزایش زیاد قیمت فلزات بوده ایم، که نیاز اساسی به تجزیه و تحلیل عواملی که می­تواند باعث محدودیت تولید شود و عرضه را به تاخیر بیندازد را برجسته می کند. ما به طور ویژه این موضوع که آیا ذخایر معدنی و فلزی کافی برای برآوردن نیازهای فناوری‌های کم کربن وجود دارد یا خیر را ارزیابی کرده و همچنین اینکه چگونه می‌توان به بهترین وجه عواملی را که می‌توانند سرمایه‌گذاری در معدن و تامین فلزات را محدود می‌کنند، بررسی کرده ایم.

محدودیت های عرضه

بر اساس نقشه راه Net-Zero[3] تا سال 2050 آژانس بین المللی انرژی، سهم انرژی های تجدیدپذیر به کمک انرژی خورشیدی، بادی و برق آبی از سطح فعلی حدود 10 درصد به 60 درصد افزایش می یابد. سهم سوخت های فسیلی از تقریباً 80 درصد به حدود 20 درصد کاهش می یابد.

 جایگزینی سوخت‌های فسیلی با فناوری‌های کم کربن مستلزم افزایش هشت برابری سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش شدید تقاضا برای فلزات است. با این حال، توسعه معادن فرآیندی بسیار طولانی است که زمان زیادی - اغلب یک دهه یا بیشتر - را می‌طلبد و چالش‌های مختلفی را هم در سطح شرکتی و هم در سطح کشوری ایجاد می‌کند.

اولین سوال این است که تولید فعلی فلزات تا چه اندازه طول می­کشد و آیا ذخایر موجود می تواند برای انتقال انرژی فراهم شود یا خیر. با توجه به افزایش پیش‌بینی‌شده مصرف فلزات تا سال 2050 در سناریوی صفر خالص (net zero که بالاتر توضیح داده شد)، نرخ‌های فعلی تولید گرافیت، کبالت، وانادیوم و نیکل ناکافی به نظر می‌رسد و بیش از دو سوم شکاف را در برابر تقاضا نشان می‌دهد. ذخایر فعلی مس، لیتیوم و پلاتین نیز با شکاف 30 تا 40 درصدی نسبت به تقاضا، برای برآوردن نیازهای آتی ناکافی است.

نمودار (1): نرخ تولید فعلی بعضی از فلزات مهم

منبع: صندوق بین المللی پول

توضیحات: نرخ تولید فعلی بعضی از فلز های مهم، شامل مس  احتمالا برای برآوردن تقاضا در آینده ناکافی هستند.

ما همچنین بررسی کردیم که آیا می توان با در نظر گرفتن ذخایر فلزی فعلی تولید را افزایش داد یا نه. برای برخی از مواد معدنی، ذخایر موجود امکان تولید بیشتر از طریق سرمایه گذاری بیشتر در استخراج، مانند گرافیت و وانادیوم را فراهم می کند. برای سایر مواد معدنی، ذخایر فعلی می تواند محدودیتی برای تقاضای آینده باشد، به ویژه لیتیوم و سرب، همچنین برای روی، نقره و سیلیکون.

اما نکته مهم این است که ذخایر فلزی و تولید آن ها ثابت نیستند. شرکت ها می توانند استخراج ذخایر را از طریق نوآوری در فن آوری گسترش دهند و تلاش های اکتشافی بیشتر ممکن است منجر به افزایش عرضه فلزات در آینده برای پاسخگویی به تقاضاها در آینده شود.

علاوه بر این، بازیافت فلزات نیز می تواند باعث افزایش عرضه شود. استفاده مجدد از ضایعات فلزات فقط برای مس و نیکل در مقیاس بزرگ اتفاق می افتد، اما اکنون برای برخی از مواد کمیاب تر مانند لیتیوم و کبالت نیز در حال افزایش است.

یکی از عوامل پیچیده این است که برخی از منابع مهم به طور کلی بسیار متمرکز هستند. این به این معناست که تعداد کمی از تولیدکنندگان به طور نامتناسبی از تقاضای رو به رشد سود خواهند برد. در مقابل، اگر سرمایه‌گذاری در ظرفیت تولید، تقاضا را برآورده نکند، یا در صورتی که ریسک بالقوه ژئوپلیتیکی در داخل یا بین کشورهای تولیدکننده وجود داشته باشد، خطرات انتقال به انرژی پاک تنگناهایی را برای عرضه به وجود می­آورد.

نمودار (2): بزرگترین تولید کننده ها برخی فلزات مهم در انتقال به انرژی پاک

منبع: صندوق بین المللی پول

توضحیات: عرضه چندین فلز که برای انتقال و تحول به انرژی پاک مهم هستند و به شدت در تعدادی از کشورها متمرکز است.

برای مثال، جمهوری دموکراتیک کنگو حدود 70 درصد تولید کبالت و نیمی از ذخایر آن را داراست. این نقش آنقدر برجسته است که اگر این کشور نتواند عملیات معدن کاری را گسترش دهد، انتقال به انرژی پاک می تواند دشوارتر شود. خطرات مشابهی در مورد چین، شیلی و آفریقای جنوبی وجود دارد که همگی تولیدکنندگان برتر برخی از فلزات حیاتی برای انتقال انرژی هستند. خرابی یا اختلال در موسسات، مقررات یا سیاست‌های آن ها می‌تواند رشد عرضه را پیچیده کند.

نگرانی­های ناشی از تامین مالی

یک چالش مرتبط، تامین مالی ناکافی برای سرمایه گذاری در فلزات و معادن به دلیل تمرکز رو به رشد سرمایه گذار بر ملاحظات زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی یا ESG[4] است. همانطور که در گزارش بانک جهانی در مورد کثرت مواد معدنی انتقال انرژی اشاره شده است، استخراج معادن شامل اثرات زیست‌محیطی و افزایش گرمایش جهانی است که البته تولید زغال‌سنگ و گاز تنها بخشی از آن است.

کاهش دسترسی به تامین مالی توسط شرکت‌هایی با رتبه‌بندی پایین‌تر می‌تواند تولید را محدود کند و یک تنگنا بالقوه دیگر برای زنجیره تامین را اضافه کند. در پاسخ، معدنکاران تلاش می کنند تولید گاز گلخانه ای خود را کاهش دهند.  یک تجزیه و تحلیل شاخص جهانی استاندارد اند پورز (S&P Global) نشان می دهد که میانگین امتیاز ESG در S&P Global 1200، شاخصی که حدود 70 درصد از سرمایه جهانی بازار سهام را نشان می دهد، 62 از 100 است، در حالی که امتیاز بخش فلزات و معادن در سال گذشته از 39 در سال 2018 به 52 افزایش یافت. این ممکن است نشان دهد که معدن کاران در حال رساندن خود به بخش های دیگر هستند تا برای سرمایه گذاران جهانی که به دنبال ایجاد پرتفوی مسئولانه تر هستند جذاب تر شوند. در واقع سطح سرمایه­گذاری و جذب منابع در بخش فلزات و معادن افزایش یافته است.

تعهد به شاخص های زیست محیطی بهتر می تواند به باز کردن تأمین مالی سبز بیشتر برای شرکت های معدنی کمک کند. این توسط با تجزیه و تحلیل ما از شرکت‌های مشمول شاخص S&P 1200 پشتیبانی می‌شود، در واقع نشان می‌دهد، شرکت‌های معدنی که رتبه‌بندی ESG خود را از سال 2018 تا 2020 افزایش داده‌اند نیز شاهد افزایش تامین مالی بدهی و سهام بوده‌اند. به طور کلی، تلاش برای بیشتر کردن تامین مالی سبز با تلاش‌های جهانی، از جمله، موسسه استخراج هوشمند آب و هوای بانک جهانی و حمایت صندوق بین‌المللی پول برای سبز کردن بازیابی و ترویج تامین مالی سبز، کمک می‌شود.

جهان برای جلوگیری از افزایش بیش از 1.5 درجه سانتیگراد دما به فناوری های با انرژی کم کربن بیشتری نیاز دارد و این تغییر و تحول می تواند تقاضای بی سابقه­ی فلزات را به یک باره افزایش دهد. در حالی که ذخایر به طور کلی کافی است، افزایش مورد نیاز در سرمایه گذاری و عملیات معدنی می تواند برای برخی فلزات چالش برانگیز باشد و ممکن است توسط ریسک های خاص بازاری یا کشوری از مسیر اصلی خارج شود.

Source: https://blogs.imf.org/2021/12/08/metals-demand-from-energy-transition-may-top-current-global-supply/?utm_medium=email&utm_source=govdelivery

[1] Metals Demand From Energy Transition May Top Current Global Supply

[2] Nico Valckx, Martin Stuermer, Dulani Seneviratne, and Ananthakrishnan Prasad

[3] به معنی تعادل بین میزان گاز گلخانه ای که تولید شده و میزانی که از اتمسفر کم شده است.

[4] Environmental, Social, and Governance