گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- بهزاد قبادی؛ علی سعدوندی کارشناس اقتصادی در گفتگو با بازارنیوز در واکنش به گزارش صندوق بین المللی پول با عنوان«سطح بالای بدهی عمومی در آینده» اظهار کرد: زمانی که سیاست بودجه‌ای انبساطی است، قیمت اوراق کاهش یافته و نرخ بهره بالا می‌رود؛ این در حالی است که در کشور‌های پیشرفته، علاوه بر سیاست‌های انبساطی بودجه‌ای سیاست‌های انبساطی پولی هم دارند؛ یعنی حجم پول افزایش پیدا می‌کند که در این صورت، نه تنها قیمت اوراق پایین نیامده، بلکه بالا هم رفته است.

وی افزود: در این کشور‌ها در بیشتر مواقع نرخ بهره واقعی منفی است که گاهی نرخ تورم منفی هم شده است. متاسفانه در کشور ما با این مسائل آشنا نیستند و به دلیل خطا‌هایی که در تحلیل داریم، بسیاری مواقع از این مسئله آسیب دیده ایم؛ یعنی راهی را که کشور‌های اروپایی و آمریکا رفته‌اند ما در کشورمان معکوس رفته‌ایم و نتیجه خیلی بدی هم گرفتیم.

سعدوندی ادامه داد: تورم در ایران مرتب در حال افزایش است که یکی از علل آن، همین تفاوت نرخ بهره واقعی و نرخ بهره اسمی است. هنوز نمی‌دانیم که دولت می‌تواند بودجه خود را از محل فروش بدهی تامین کند و از آن طرف نرخ بهره نه تنها بالا نرود، بلکه کاهش هم پیدا کند. اینکه نرخ بهره در کشور‌های پیشرفته کاهش پیدا کرده، از طریق ابزار بسیار مناسب سیاستی به عنوان عملیات بازار است که متاسفانه هنوز در کشور ما این عملیات وجود ندارد.

این کارشناس اقتصادی درباره تاثیر افزایش بدهی بر اقتصاد ایران، گفت: چون بدهی‌های اوراق در ایران نرخ بهره منفی دارند به هیچ وجه مشکلی برای اقتصاد به وجود نمی‌آورند؛ بلکه می‌توانند مشکلات بزرگ اقتصاد ما را حل کند. اگر ما چنین کاری را کرده بودیم، می‌توانستیم علی رغم تحریم‌ها تورم زیر ۱۰ درصد را تجربه کنیم که متاسفانه این راه را نرفتیم؛ چون برخی افراد در کشور هستند که نمی‌گذارند سیاست‌های صحیح اجرا شود. ما کاملا سیاست‌های معکوس را اتخاذ کردیم. در حال حاضر نسبت بدهی ایران به کشور‌های اروپایی و آمریکا بسیار پایین است، ولی با این حال می‌بینیم که به کشور‌های اروپایی توصیه می‌شود انتشار بدهی را متوقف نکنند تا از بحران خارج شوند.

 

سعدوندی درباره تفاوت بدهی داخلی و بدهی خارجی تصریح کرد: بدهی خارجی بسیار متفاوت از بدهی داخلی است و می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. توصیه‌ای که صندوق بین‌المللی پول کرده این نبوده که کشور‌ها بدهی خارجی را تجربه کنند، بلکه بدهی به پول ملی باید منتشر شود. البته یک خطر برای کشور‌های اروپایی وجود دارد؛ چون که هر کشوری سیاستگذاری پولی مستقل ندارد بنابراین کشور‌های اروپایی هم به یک نحوی بدهی خارجی منتشر می‌کنند.

وی درباره درخواست وام ایران از صندوق بین المللی پول گفت: این صندوق نرخ بهره بسیار پایین دریافت می‌کنند و اگر ما از صندوق وام بگیریم، شاید ضرر نکنیم، البته باید توجه داشته باشیم که چه شروطی برای ما می‌گذارد. در حالت کلی بدهی خارجی به نفع کشور ما نیست، چون ایران در حال حاضر از بیماری هلندی رنج می‌برد. در کشور ما درآمد ارزی بیشتر از ظرفیت اقتصاد کشور است؛ بنابراین اگر به سراغ استقراض ارزی برویم، فایده‌ای برای اقتصاد ما ندارد، بلکه مضر هم هست.

 

سعدوندی در پاسخ به این پرسش که فضای مالی دولت اجازه اقدامات مقابله‌ای و حمایتی در مواجه به کرونا ویروس را به ایران می‌داد یا خیر؟ گفت: هم برای مقابله با تحریم و هم برای مقابله با کرونا می‌توانستیم مانند همه کشور‌های پیشرفته اوراق منتشر و نرخ آن را با عملیات بازار باز کنترل کنیم. در تک تک این مراحل، افرادی در داخل کشور وجود دارند که سنگ اندازی کردند و باید امروز پیروزی این افراد را تبریک گفت، چون ما در چنگال تله تحریم و کرونا گیر افتادیم و هیچ سیاست اصلاحاتی در این مدت شکل نگرفت تا اقتصاد کشور را بهتر بکند. متاسفانه در کشور ما خرابکاری زیادی صورت می‌گیرد؛ لذا انتشار اوراق مطلقاً ثبات را بر هم نمی‌زد بلکه کار‌هایی که ما انجام دادیم باعث بی ثباتی شد که آثارش را در بورس و بازار‌های دیگر در سال ۹۹ دیدیم. البته باید گفت در بودجه سال ۱۴۰۰ به صورت کجدار و مریز گوشه‌هایی از این سیاست‌ها را دیدیم.

 

پایان پیام//