گروه کشت و صنعت بازارنیوز : کشاورزی در ایران یکی از خصوصی ترین بخشهای اقتصادی است و بیش از 90 درصد آن به صورت کاملًا رقابتی اداره می شود و سهم 10 درصدی از تولید و 18 درصدی از اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است. این بخش رکن اساسی در تأمین امنیت غذایی بوده و ناپایداری آن چالش های فراوانی در مسیر رشد و توسعه اقتصاد کشور ایجاد خواهد کرد. کشاورزی هر اندازه نسبت به حوادث طبیعی آسیب پذیر است، در مقابل حوادث مصنوعی مقاوم ترین بخش اقتصادی به شمار می رود. با توجه به نقش محوری بخش کشاورزی به عنوان پیشران بسیاری از زیربخشهای اقتصادی کشور مانند (صنعت صنایع غذایی، صنایع چوب، صنایع نساجی و پوشاک و ...) و خدمات (بازرگانی، هتل و رستوران، حمل و نقل، انبارداری و ...) هدف گذاری برای این بخش باید به صورتی باشد که در شرایط فعلی حاکم و احتمال تداوم آن، بخش کشاورزی عامل اصلی رشد مثبت اقتصاد ملی با بهره گیری بهینه از کلیه ظرفیت های نرم افزاری و سخت افزاری و لحاظ کردن الزامات تولید پایدار باشد. نمودار 1 نرخ رشد بخش کشاورزی ایران در فاصله سالهای 1389 تا 1398 را نشان می دهد. به رغم اینکه در این دهه، تحریم های شدیدی بر اقتصاد کشور تحمیل شده، اما بخش کشاورزی 43 درصد بزرگتر شده و در سال اخیر رشد آن به 5/7 درصد رسیده است. ازاین رو، بخش کشاورزی گرانیگاه اقتصاد کلان در شرایط بحرانی بوده است و به تاب آوری اقتصاد کشور کمک کرده است. در شرایط شیوع ویروس کرونا نیز انتظار می رود که بخش کشاورزی آسیب کمتری را نسبت به بخش های صنعت و خدمات تجربه کند.

با توجه به اهمیت و تأثیر شیوع بیماری کرونا بر تجارت خارجی محصولات کشاورزی کشور، وضعیت صادرات و واردات محصولات کشاورزی در قبل از شیوع بیماری کرونا (قبل از اسفند ماه 1398) نیز می تواند قابل توجه باشد

پنج قلم عمده صادراتی از لحاظ وزنی تا انتهای بهمن ماه 1398 عبارتند از : هندوانه با 727/66 هزارتن، سیب با 606/46 هزارتن،گوجه فرنگی تازه با 496/37 هزارتن، سیب زمینی تازه با 422/42 هزارتن و پیاز و موسیر 374/47 هزارتن و پنج قلم عمده صادراتی از لحاظ ارزشی عبارتند از:

پسته با پوست تازه یا خشک 628/15 میلیون دلار، سیب تازه با 308/59 میلیون دلار ،گوجه فرنگی با 222/52 میلیون دلار، مغز پسته تازه یا خشک با 193/65 میلیون دلار و هندوانه با 171/99 میلیون دلار.

پنج قلم عمده وارداتی از لحاظ وزنی تا انتهای بهمن ماه 1398 در بخش کشاورزی ذرت دامی با 8133/78 هزارتن، جو با 3766/98 هزارتن ، کنجاله سویا 2145/65 هزارتن، لوبیای سویا با 1971/61 هزارتن، شکر تصفیه نشده با 1741/58 هزارتن و پنج قلم عمده وارداتی از لحاظ ارزشی عبارتند از: ذرت دامی با 1989/17 میلیون دلار، برنج نیمه سفید شده یا کامل سفید شده با 1554/67 میلیون دلار ، جو با 953/54 میلیون دلار، کنجاله با 931/79 میلیون دلار و. لوبیای سویا 854/21 میلیون دلار . براساس آمار ارائه شده توسط مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در پایان بهمن ماه 25 درصد ثبت شده است و پیش بینی صندوق بین المللی پول در اکتبر 2019 از نرخ تورم حدود 35/7 درصدی برای سال 2019 برای کشور و تورم های دو رقمی و بالا (متغیر بین 25 و31 درصد) در سال های پیش رو حکایت می کند، لذا شیوع کرونا در کشور، وضعیت رکود تورمی اقتصاد کشور در ماه های آتی را تشدید خواهد کرد و کسب وکارها به واسطه این وضعیت بیش از گذشته آسیب دیده و تضعیف خواهند شد.

البته در کل سال گذشته 133 میلیون و 900 هزار تن کالاهای غیرنفتی به ارزش 41 میلیارد و 300 میلیون دلار صادر شد که در مقایسه با سال 1397 ،از نظر وزنی 13 درصد رشد داشته است. ارزش این کالاها در مقایسه با صادرات سال قبل آن 7 درصد کاهش داشته است. همسایگان و کشورهای آسیایی مهم ترین شرکای تجارت خارجی ایران محسوب می شوند به طوری که در سال گذشته، کشورهای چین با 9 میلیارد و 500 میلیون دلار، عراق با 8 میلیارد و 900 میلیون دلار، ترکیه با 5 میلیارد و 400 میلیون دلار، امارات عربی متحده با 4 میلیارد و 500 میلیون دلار، افغانستان با 2 میلیارد و 300 میلیون دلار و سایر کشورها با 10 میلیارد و 900 میلیون دلار واردات، بزرگ ترین کشورهای واردکننده کالاهای غیرنفتی از ایران بودند.

همچنین چین با صادرات 11 میلیارد و 200 میلیون دلار، امارات عربی متحده با 8 میلیارد و 900 میلیون دلار، ترکیه با 4 میلیارد و 200 میلیون دلار، هند با 3 میلیارد و 600 میلیون دلار و آلمان با 2 میلیارد و 100 میلیون دلار بیشترین کالاها را در سال گذشته به کشور ما صادر کرده اند. هر تُن کالای وارداتی هزار و 220 دلار ارزش داشت درحالی که ارزش هر تن کالای صادراتی ایران فقط 309 دلار بود. بیش از 85 درصد واردات کشور را در سال گذ شته مواد اولیه یا واسط مورد نیاز کارخانجات و بخش تولید و یا ماشین آلات تولیدی تشکیل می دهد و در همین مدت، علاوه بر ذخایر راهبردی، 25 میلیون تن کالای اساسی و نهاده های تولید و نهاده های دامی وارد کشور شده است که این امر، نقش مهمی در تعادل بخشی به بازار و جلوگیری از تکانه های شدید اقتصادی در سال گذشته داشته است.