عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای با بیان اینکه به شدت با هر برنامه‌ای که بخواهد برای برنامه موشکی ما جالش ایجاد کند،برخورد می‌کنیم گفت که ۳۲ تن آب سنگین به آمریکا فروخته شده و بهای آن دریافت شده است.
بازار نیوز سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای امشب در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری و در آستانه سالگرد برجام به ارزیابی آن پرداخت.
گزیده سخنان عراقچی را در ادامه می خوانید:
در بهره‌مندی از آثار برجام لزوما طرف مقابل فقط ملاک نیست یک کارهایی را خودمان باید انجام دهیم، یک محدودیت‌هایی است که بیرون از
برجام خودش را تحمیل می‌کند یکسری محدودیت‌هایی است که ناشی از تحریم‌هایی است که هنوز برداشته نشده است.
آنها تعهدات خود را انجام داده‌اند که اگر نداده بودند، نقض برجام بود و ما می‌رفتیم و در قالب کمیسیون مشترک پیگیری و برخورد می‌کردیم.
نگاه من به برجام فراتر از تحریم‌ها است. فکر می‌‌کنم به دلایل سیاسی و جناحی برجام و آثار آن محدود به بحث‌ها تحریم‌ها شد. اهداف این چالش هسته‌ای، به مراتب بزرگ‌تر از برداشته شدن تحریم‌ها بود. باید ببینیم آیا برجام توانسته خواسته اصلی مردم ایران را تأمین کند یا نه؟
الان بعد از برجام یک برنامه مورد احترام جامعه بین‌الملل و شورای امنیت است. شورای امنیتی که حتی می‌گفت کشتی‌ها و هواپیما‌های ایران را بگردید که قطعه‌ای برای برنامه هسته‌ای به ایران وارد نشود و به دنبال تعطیلی فردو و ... بود، قطعنامه‌ها را لغو می‌کند و الان حتی برای ساخت نیروگاه مدرن‌تر آب سنگین به ایران کمک می‌کنند.
در گزارشی که فردا به مجلس می‌دهیم ریز همکاری‌های بین‌المللی هسته‌ای که تاکنون صورت گرفته را می‌آوریم. از این نظر کفه ترازو کاملا به نفع مردم ایران است. آنها هستند که قطعنامه‌های خود را لغو کرده‌اند و ما حق هسته‌ای خود را تثبیت کرده‌ایم.
برجام قرار بود موانع تحریمی را از سر راه اقتصاد ایران بردارد که این موانع برداشته شده، اما واقعیت این است که موانعی دیگری بر سر راه وجود دارد مانند تحریمهای اولیه آمریکا، FATF و قوانین مربوط به پولشویی، زمان‌بر بودن . ما در این مدت مشتری‌های خود در بازار نفت را از دست داده‌ایم، اما در 6 ماه توانستیم فروش نفت را از یک میلیون بشکه به دو میلیون بشکه برسانیم.
باید بپذیریم که خیلی از مسائل زمان‌بر است، مانند جنگ تحمیلی که بازسازی مناطق جنگ زده ماه‌ها و سال‌ها طول کشید و برخی از مکان‌ها هنوز هم بازسازی نشده است.
مشکل وجود دارد. از اول هم قرار نبود تحریمهای غیر هسته‌ای لغو بشود و حتی در سند ژنو هم نوشته شده تحریمهای مرتبط با هسته‌ای. چون ما در مورد هسته‌ای مذاکره می‌کردیم.
مگر ما در فعالیت‌های موشکی خود تغییری داده‌ایم که انتظار داشته باشیم تحریمهای مرتبط با موشکی برداشته شود؟ و یا در خصوص تحریمهای مرتبط با روابط دوجانبه مگر ما در روابط خود با آمریکا و سیاست‌های خود تغییری داده‌ایم که انتظار برداشته شدن تحریمهای یکجانبه را داشته باشیم و ...
برای من جالب است ما که همیشه به دنبال آزاد کردن خودمان از دلار بودیم و سیاست فروش نفت به ارز‌های غیر دلار را شروع کردیم، به ژاپن به ین و ...؛ الان شاکی هستیم که چرا از سیستم دلار نمی‌توانیم استفاده کنیم. این خواست خود ما بوده است. ما در طول مذاکرات این بحث را مطرح کردیم و آمریکایی‌ها زیر بار نرفتند.
ما الان مبالغ زیادی را به عنوان اموال ایران در کشورهای مختلف داریم، مبالغی که در اثر تحریم‌ها فریز و مسدود شد و الان آزاد شده و الان مدیریت اموال در دست بانک مرکزی است.
مبادلات با دیگر ارزها صورت می‌گیرد و بانک مرکزی در مدیریت و نقل و انتقالات مشکلی ندارد. در حال حاضر تخصیص ارز به متقاضیان ارز در بانک مرکزی به روز رسیده و قبل از برجام تا 4 ماه در نوبت بودند. الان اگر کسی به بانک مرکزی برود و درخواست بدهد بانک مرکزی در همان روز ارز را به حسابش وارد می‌کند، اما قبل از برجام این کار 4 ماه طول می‌کشید.
منابع ارزی قابل مدیریت است و منابع ما آزاد شده اما یک سری طلب داریم از کشورهای مختلف که مقداری آزاد شده و مقداری نشده و این به برجام ربطی ندارد به روابط ما با آن کشور بر می‌گردد.
حدود 6 میلیارد یورو از هند طلب داشتیم که قرار شد در پروسه سه ماهه این پول پرداخت شود و در سفر نخست‌وزیر هند به ایران در این خصوص توافق شد. ۵۵ درصد از فروش نفت خود به هند را به یورو می‌گرفتیم و مقداری هم به روپیه بود که انباشته شده و الان تبدیل به یورو شده و در زمان تحریم نمی‌توانستیم به آن دسترسی داشته باشیم، قرار ما با هندی ها این است که ماهی 2 میلیارد یورو به ایران پرداخت کنند. حدود 4 میلیارد مانده که قرار است طی ماه‌های آینده پرداخت شود.
مقدار قابل توجه ارز ایران در عمان
در عمان مقدار قابل توجهی ارز داریم، کمتر از هندی‌ها، در دوران تحریم چون نمی‌توانستیم به جایی منتقل کنیم، عمان همکاری کرد و ما به آنجا بردیم که دولت عمان در پرداخت این مبلغ مقداری مشکل دارد. 16 میلیارد دلار ذخایر ارزی عمان است که تقریبا یک سوم آن مربوط به ما است و اگر بخواهد بدهد دچار مشکل می‌شود.
این‌ها ربطی به برجام ندارد و ما باید بنشینیم و مانند هند و یونان مذاکره کنیم تا طوری این پول‌ها را از کشورهای دوست خود بگیریم که آنها دچار مشکل نشوند.
آمریکایی‌ها بعد از برجام راه افتادند و در کشورهای مختلف توضیح دادند که چطور می‌توانند با ایران کار کنند، حرف کشورهای مختلف این است که ما از آمریکایی‌ها پیام‌های مختلف می‌گیریم. آمریکایی‌ها در حفظ تحریمهای اولیه خود پابرجاست و خزانه‌داری آمریکا می‌گوید این تحریم‌ها باقی است و مراقب باشید با این تحریم‌ها درگیر نشوید، این تحریم‌ها خارج از برجام است، اما تاثیر خود را می‌گذارد.
یکی از مشکلاتی که وجود دارد افرادی است که در لیست تحریم‌ها باقی مانده‌اند که حدود 200 تا 300 نفر می‌شود. آمریکایی‌ها به همه بنگاهای اقتصادی گفته‌اند که باید قبل از معامله مطمئن شوید که فردی که با آن معامله می‌کنید در این لیست نیست و بحث پولشویی و حمایت از تروریسم هم به آن اضافه شده است. باید بانکی که می‌خواهد پول را منتقل کند مطمئن شود پول از کجا آمده و به کجا و به چه کسی می‌خواهد منتقل شود.
تشکیل کمیته تولید سوخت در داخل ایران بین ایران و 1+5 است و قدم های اولیه برداشته شده، ولی اولویت فوری ما نبوده است. 2 هفته پیش اولین جلسه کارشناسی آن را در وین داشتیم و قرار شده ترتیبات کاری آن نوشته شده و در جلسه بعدی کمیسیون مشترک ترتیبات اجرای تصویب و کار آغاز شود.
۱۳۰ تن آب سنگین را به عنوان ذخیره طبق برجام نگه می داریم، تولید کارخانه آب سنگین به سالی 25 تن رسیده و ذخیره آب سنگین در عمان تصمیم سازمان انرژی اتمی بوده است. ما در برجام نیاز اراک که حدود 80 تا 90 تن بود احتیاطا تا 130 تن در نظر گرفتیم و در داخل کشور این مقدار را الان داریم و مقداری را به انبارهای عمان فرستادیم.
32 تن به آمریکا فروختیم و پولش را گرفتیم. ما الان نیاز فوری به آب سنگین نداریم، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای برجام این بود که ما الان به عنوان فروشنده آب سنگین از سوی آمریکایی که تولید آب سنگین توسط ایران را قبول نداشت، شناخته می شویم.
انتقال آب سنگین به عمان تصمیمی تجاری بوده که سازمان انرژی اتمی گرفته است.
اینکه ما همیشه باید مراقب باشیم که توطئه‌ای صورت نگیرد یک اصل پذیرفته شده است باید همیشه هوشیار باشیم، روزی که بوی توطئه به مشام ما نرسد باید شک کنیم.ما در طول سالیان گذشته در چند موضوع با آمریکا و غربی‌ها سرشاخ بودیم، بحث هسته‌ای، موشکی حمایت از محور مقاومت و حقوق بشر همواره این دغدغه‌ها وجود داشته است.
کار بسیار خطرناک آمریکایی‌ها گره زدن بحث موشکی و هسته‌ای ایران به یکدیگر بود و قطعنامه 1929 تصمیم گرفت که ایران نباید فعالیتی در خصوص موشک‌های بالستیک انجام دهد.یکی از دستاوردهای ما این بود که گره خوردگی موشکی به هسته‌ای را جدا کردیم و بحث موشکی از برجام جدا شد.
بعد از تست موشک عماد هم آمریکا و اروپا اعلام کردند که برجام با این آزمایش نقض نشده است، اما درگیری موشکی ما با غرب ادامه دارد. بحث موشکی در شورای امنیت فرق کرد و در قطعنامه جدید الزام آور نیست، در صورتی که قبلا تحت فصل هفت و الزام‌آور بود.
آمریکایی‌ها اول گفتند با آزمایش موشک عماد برجام نقض نشده، اما قطعنامه نقض شده، اما بعدا گفتند که با قطعنامه ناسازگار است.آنها هر جا فرصت پیدا کنند در بحث موشکی به جلو می‌آیند اما ما باید آنها را به عقب برانیم.
از بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل خواسته شده که هر 6 ماه یکبار گزارشی را به شورای امنیت بدهد و وی پیش نویسی را در اختیار اعضا قرار داده این پیش‌نویس بسیار نامنصفانه است.
تلفن تند ظریف به بان‌کی‌مون
آقای ظریف تلفن تندی را روز عید فطر به بان کی مون در این خصوص زد و گفت گزارش وی باید متوازن باشد. بان کی مون گفته این تست‌های موشکی با روحیه سازنده بر امضای توافق هسته‌ای ناسازگار است و ما با آن برخورد کردیم.
امیدواریم بان کی مون گزارش خود را تصحیح کند و گزارشی متوازن بدهد. بان کی مون نقشی در برجام نداشته و حق ندارد با گزارش‌های نادرست خود به برجام ضربه بزند.
برنامه موشکی ما نقض قطعنامه نیست و به شدت با هر برنامه‌ای که بخواهد برای برنامه موشکی ما چالش ایجاد کند، برخورد می‌کنیم.
نگرانی اصلی ما در خصوص قانون ویزا این بود که کسانی که به دنبال ارتباط اقتصادی با ایران هستند به دلیل این قانون از سفر به ایران منصرف بشوند که دولت آمریکا این قسمت را اصلاح کرد.دو قسمت مهم دیگر این قانون افرادی هستند که برای فعالیت علمی به ایران می‌آیند و قسمتی هم گردشگران که ما هنور به دنبال این هستیم که دولت آمریکا این را نیز اصلاح کند. قسمت مربوط به برجام را آمریکایی ها برطرف کردند که می‌شد آن را تلقی به نقض کرد.
کانال خرید یکی از ارکان جدی برجام است و همه تجهیزات دارای کارکرد دو منظوره قبل از برجام خریدش ممنوع بود. آیین‌نامه‌ها و فرم‌های مربوط به این کانال خرید نوشته شده و بعد از تایید دولت ایران این خرید‌ها به کانال خرید می‌رود و طبق آخرین آمار تا الان دو مورد گواهی بهره‌برداری صادر شده و درخواست‌ها برای خرید آغاز شده است و چرخه اداری آن کامل شده است.
به طور مرتب در جریان کمیسیون مشترک و ملاقات‌هایی که بین ظریف و کری و در جریان تماس‌ها و ایمیل‌ها و در جریان ملاقات‌هایی که سفرای ما انجام می‌دهند به طور مرتب پیگیری می‌کنیم که کارهایی که باید آمریکایی‌ها انجام دهند و اموری که باید تسهیل کنند به وظایف خود عمل کنند.
مشکل ما با آمریکا این است که تعهدات برجامی را انجام داده اند اما محدودیت‌های غیر برجامی وجود دارد که تاثیر می‌گذارد و آمریکایی‌ها کارهایی که باید انجام دهند برای جلوگیری از این تاثیرات انجام نداده‌اند.
الزامات رهبری دو دسته بودند دسته‌ای که باید انجام می‌شد تا برجام اجرایی شود که آنها همه انجام شد وگرنه برجام به مرحله اجرایی نمی‌رسید.
قرارداد در مورد اراک، بسته شدن پی‌ام‌دی که همه انجام شد و تضمین‌ها گرفته شد.برخی مربوط به حین اجرای برجام می‌شود که آنها نیز مدنظر است یکی از الزامات ایشان این است که هر تحریم جدید از سوی آمریکا نقض برجام است و مواردی اگر باشد ما به هیئت نظارت بر برجام گزارش می‌دهیم این هیئت تصمیمی می‌گیرد که نقض هست یا نه و آیا نقض فاحش است یا نه. ما دقیقا رصد می‌کنیم و گزارش می‌دهیم. تصمیم گیری با هیأت نظارت است.
در طول 6 ماه گذشته آمریکایی چند نفری را به لیست تحریم‌ها اضافه کردند و این بحث همواره وجود داشته که آیا اضافه کردن اسامی به لیست آیا تحریم جدید و نقض برجام است یا نه.
لینک کوتاه خبر: bzna.ir/0000Il
خبرهای مرتبط
نظرات کاربران
آخرین اخبار
