گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ کلیات بودجه بحث برانگیز سال ۱۴۰۱ به رغم وجود انتقادات متعدد از سوی اقتصادانان مطرح کشور نسبت به جزئیات آن سرانجام امروز (۱۹ دی) و پس از حضو رئیس جمهور برای دفاع از آن، توسط نمایندگان مجلس بررسی و در نهایت با ۱۷۴ رأی موافق، ۷۶ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۶۱ نماینده حاضر در صحن مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید؛ در این میان موافقان و مخالفان  کلیات بودجه ۱۴۰۱ استدلال‌های متعددی را در رد و تایید کلیات این لایحه  دز صحن علنی مجلس مطرح کردند.

استدلال موافقان کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ چیست؟

کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ به تبع به دلیل وجود برخی نقاط مثیت، موافقان را نیز به همراه دارد، «حجت الله فیروزی» عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی یکی از همین افراد است که در صحن علنی مجلس به عنوان یکی از موافقان لایجه بودجه ۱۴۰۱ گفت: تمرکززدایی و اعطای اختیارات به استان‌ها یکی از نقاط مثبت لایحه بودجه است و این امر این در حالی به وقوع پیوسته که تفویض بخشی از اختیارات کشور به استان‌ها آرزوی چندین و چند ساله ما این بوده.

وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر دولت لایحه بودجه را مبتنی بر منابع پایدار تنظیم کرده است، ضمن اینکه در لایحه سال آینده از ایجاد بدهی‌های جدید در لایحه بودجه پرهیز شده و تمرکز خوبی هم بر کاهش صدور اوراق جدید شده است.

عضو کمیسیون تلفیق متذکر شد: البته به رغم مثبت بودن کلیات بودجه، حذف ارز ترجیحی یکی از ضعف‌های لایحه بودجه ۱۴۰۱ است که مجلس قصد دارد این مسئله را در کمیسیون تلفیق با همراهی دولت آن را اصلاح کند.

«محمدحسین حسین‌زاده بحرینی» عضو کمیسیون اقتصادی از دیگر موافقان بودجه ۱۴۰۱ است که  به عنوان یکی از موافقان بودجه، ۱۴۰۱ در صحن علنی مجلس حذف ارز ترجیحی از لایحه بودجه را یکی از مهمترین تصمیمات بودجه سال آینده دانسته و پیرامون آن گفت: حذف ارز ترجیحی در کنار اصلاحات پارامتر‌های قواعد بازنشستگی کشور و مدیریت هزینه‌های جاری دولت از تصمیمات مهم و اساسی است که دولت گذشته معمولاً در این زمینه‌ها پای کار نمی‌آمد، اما آقای رئیسی این موارد را صادقانه در لایحه بودجه عنوان کرده است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: ما در مجلس می‌توانیم کلیات را رد کنیم و اگر چنین کاری کنیم، یعنی پاسخ منفی به اصلاحات کلیدی مهم بودجه ۱۴۰۱ داده ایم، اما اگر کلیات را بپذیریم باید تاکید داشته باشیم که پذیرش کلیات به معنای پذیرش هر آنچه در لایحه آمده نیست.

حسین زاده تاکید کرد: لازمه حذف ارز ترجیحی در ساختار اقتصاد کشور این است که کار بسیار خوبی که دولت بیش از ۳ ماه است، شروع کرده، ولی هنوز آن را رونمایی نکرده، اجرایی شود. همین دو سه روز قبل در بانک مرکزی گزارش مفصل آن برای بنده ارائه شد و بانک مرکزی به درخواست دولت، سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی و دارایی برنامه‌ای طراحی کرده که براساس آن می‌توانیم هم ارز ترجیحی را حذف کنیم و هم آرامش را به مردم هدیه کنیم.

«مجتبی یوسفی» عضو هئیت رئیسه مجلس شورای اسلامی از دیگر موافقان کلیات بودجه ۱۴۰۱ است که در جلسه علنی امروز مجلس در موافقت با کلیات لایحه بودجه، ۱۴۰۱ با اشاره به برخی نقاط قوت این لایحه اظهار کرد: حرکت به سمت کاهش استقراض از بانک مرکزی و کاهش فروش اوراق از جمله این نقاط قوت است که بر این اساس، میزان فروش اوراق از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان در سال جاری به ۸۸ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه ۱۴۰۱ کاهش یافته است.

عضو هئیت رئیسه مجلس تاکید کرد: نقطه قوت دیگر لایحه بودجه ۱۴۰۱ پیش‌بینی رشد اقتصادی ۸ درصدی است که با اختصاص ۱۵۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده و با دغدغه‌های مردم برای تولید و اشتغال مرتبط  و کاملا تطابق دارد.

منتقدان بودجه ۱۴۰۱ چه گفتند؟

از آن سو ماجرا، یعنی جایی در اردو مخالفان لایحه بودجه ۱۴۰۱، «سیدکاظم دلخوش» عضو کمیسیون حقوق و قضایی به عنوان یکی از منتقدان سر سخت لایحه بودجه سال آینده کشور، در جلسه علنی امروز در مخالفت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ به سخنان ابتدایی رئیس‌جمهور در دفاع از لایحه بودجه اشاره کرد و پیرامون آن اظهار داشت: رئیس‌جمهور به اصلاح حقوق کارکنان دولت اشاره کرد در حالی که اصلاحات جدیدی در ساختار بودجه ۱۴۰۱ دیده نمی‌شود و افزایش حقوق‌ها زیر ۱۰ درصد است.

وی با اشاره به سخنان موافقان کلیات لایحه بودجه گفت: بودجه‌ای که ۶۰ تا ۷۰ درصد مشکل دارد در کمیسیون تلفیق قابل اصلاح نیست و باید به دولت بازگردد؛ در لایحه بودجه سال اینده برخی پایه‌های مالیاتی تا ۷۰ درصد افزایش یافته است در حالی که بار‌ها گفته‌ایم ۴۲ درصد فرار مالیاتی داریم؛ چرا به اقشار ضعیف فشار می‌آوریم آن هم در حالی که نه بانک اطلاعاتی درستی داریم و نه اطلاعات بانکی دقیقی داریم.

«روح الله ایزدخواه» عضو کمیسیون صنایع در مجلس شورای اسلامی نیز امروز (یکشنبه ۱۹ دی ماه) به عنوان یکی از مخالفان کلیات بودجه ۱۴۰۱ در جلسه علنی مجلس افزایش نرخ ارز تسعیر را یکی از نقاط ضعف بودجه دانسته و پیرامون آن اظهار داشت: در حال حاضر با چنین بودجه‌ای نمی‌توانیم ادعای تقویت پول ملی با این بودجه را داشته باشیم؛ چرا سال گذشته نرخ محاسبه ریالی دلار ۱۱ هزار تومان بوده و اکنون در بودجه سال آینده این رقم به ۲۵ هزار تومان رسیده است؟ معنای این کار یعنی بالا بردن قیمت دلار در کف جامعه و به نظر می‌رسد که ما شاهد ۵ برابر شدن نرخ تورم کالا‌های اساسی خواهیم بود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با نرخ تسعیری که در بودجه سال ۱۴۰۱ وجود دارد شاهد تورم در کالا‌های اساسی خواهیم بود و به نظر می‌رسد که این تورم در کالا‌های مختلف پالس به دشمن است که تورم تحریمی هم به این موضوع اضافه شود؛ پول داغ منجر به جریان افتادن غول نقدینگی در کشور خواهد شد.

«مهردادگودرزوند»عضو کمیسیون برنامه و بودجه از دیگر مخالفان لایحه بودجه ۱۴۰۱ بود که در صحن علنی مجلس، در مخالفت با این لایحه ابهامات موجود در خصوص برخی ردیف‌های بودجه‌ای و یا کم شدن بعضی از آن را از جمله مهمترین نقاطه ضعف این لایحه دانسته و پیرامون آن اظهار کرد: کم کردن ردیف‌های بودجه، موجب افزایش لابی گری و ایجاد رانت خواهد شد، همچنین یکی دیگر از مشکلاتی که کم کردن ردیف‌ها، عدم پاسخگویی دستگاه‌ها به نمایندگان مجلس خواهد بود .

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزود: در شرایط رکود اقتصادی افزایش درآمد مالیاتی دولت به معنای خالی کردن جیب مردم است و این مسئله معیشت مردم را تحت فشار قرار خواهد داد.

وی میانگین افزایش حقوق ۱۰ درصدی را نیز یکی دیگر از ایرادات لایحه بودجه دانست و تصریح کرد: در برنامه توسعه تاکید شده افزایش حقوق باید متناسب با تورم موجود در جامعه ارتقا پیدا کند؛ علاوه بر این افزایش سنوات خدمت از ۳۰ سال به ۳۲ نیز یکی دیگر از مشکلات لایحه بودجه است و این موضوع باید در برنامه توسعه دیده شود نه در لایحه یکسال بودجه.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی اختصاص اعتبارات صندوق پیشرفت و توسعه را بدون ضابطه خواند و گفت: نمی‌دانیم با این لایحه بودجه باید برای این موضوع از چه کسی یا دستگاهی سوال بپرسیم.

اکنون و پس از گذشت چانی‌‌زنی های متعدد، کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ با وجود همه نقاط قوت و ضعف خود، امروز (یکشنبه ۱۹ دی ماه) با اکثریت آرای نمایندگان مجلس به تصویب رسید؛ اکنون باید دید که بودجه سالانه‌ای که از سوی «مسعود میرکاظمی» رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم تهیه و تنظیم شده است می‌تواند کفاف خرج و مخارج یک سال کشور را بدهد یا خیر.

پایان پیام//