نایب رئیس اتاق بازگانی ایران و روسیه در بیست و ششمین نشست اقتصادی بازارنیوز به موضوع روابط اقتصادی ایران و روسیه و زوایا مختلف آن پرداخت.
گروه بازرگانی بازارنیوز-سعید ترکاشوند؛ «کامبیز میرکریمی» نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه در بیست و ششمین نشست بازار نیوز با عنوان «روابط اقتصادی ایران و روسیه» به تشریح این موضوع پرداخت و گفت: ایران و روسیه اشتراکات تاریخی و جغرافیایی متعددی با یکدیگر دارند و اکنون میتوان گفت که تا قبل از به اجرا درآمدن رژیم حقوقی خزر، ایران و روسیه از طریق دریاچه خزر بایکدیگر مرز ابی مشترک دارند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه افزود: این دو کشور روابط سیاسی و امنیتی طولانی داشته اند، اما این گونه تعاملات در آمار و ارقام تجاری ایران و روسیه تاثیر بسزایی نداشته و در این سالها حجم روابط تجاری این دو کشور کاملا ناچیز بوده است؛ واردات ایران به روسیه روند ثباتی را طی کرده و ریشه تاریخی روابط اقتصادی مسکو – تهران به دوران شوروی سابق و ایران پهلوی باز میگردد.
وی یادآور شد: در زمان گذشته کار صادرکننده ایرانی کاملا راحت بود به طوری که محصول صادراتی خود را بدون هیچ زحمتی به یک شرکت مرکزی که تحت مدیریت حکومت مرکزی شوروی صادر و پس از انجام معامله، دریافتی خود را از بانک مرکزی ایران دریافت میکرد؛ در حقیقت ماهیت روابط ایران و روسیه در زمان شوروی به نوعی ماهیت تهاترگونه داشت.
این فعال اقتصادی اذعان کرد: اتاق بازرگانی ایران و شوروی ۱ سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی در سال ۱۳۵۶ به ثبت رسید؛ فعالیت این اتاق تجاری تا زمان فروپاشی شوروی با همین روند ادامه داشت تا این شوروی در سال ۱۹۹۱ فروپاشید و به ۱۵ جمهوری متفاوت تبدیل شد که هریک راه توسعه اقتصادی مد نظر خود را در پیش گرفتند.
شرایط اقتصادی روسیه پس از شوروی، از تجزیه جماهیر تا همگرایی اقتصادیمیرکریمی در ادامه به شرایط اقتصادی روسیه پس از فروپاشی شوروی اشاره کرد و گفت: پس از فرایند تغییر نظام سیاسی در این کشور، بسیاری از مناطق تجزیه شده و هر یک به یک جمهوری متفاوت تبدیل شد؛ پس از گذشت چند سال به پیشنهاد کشورهای بلاروس و روسیه یک مجمع کشورهای مشترک المنافع را تشکیل شد.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه خاطر نشان کرد: در آن مقطع بازار این کشورهای تازه استقلال یافته فرصت اقتصادی خوبی برای ایران محسوب میشد چرا که در این سالها ایران برخلاف شوروی روی صنایع سبک و کالاهای مصرفی تاکید داشته و به همین دلیل میتوانست نیاز این کشورهای تازه تاسیس را به خوبی پاسخ دهد.
وی مذکر شد: اکنون و پس از گذشت چندین سال از فروپاشی شوروی اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ابتکار روسیه بنا نهاده شده است و بر حسب اساسنامه این سازمان بین الملل کشورهای عضو این اتحادیه با اتخاذ سیاستهای مشترک گمرکی و مالی، به رشد و توسعه اقتصاد و صنایع خود مشغول هستند
برای افزایش حجم صادرات باید زیر ساختهای تجاری ارتقاء یابدمیرکریمی در ادامه در پاسخ به این سوال که افزایش حجم صادرات ایران به روسیه بستگی به چه عاملی دارد گفت:در مورد پاسخ این سوال باید خاطر نشان کرد که زیر ساختهای اقتصادی ایران برای تجارت با روسیه مناسب نیست وموافت نامه تجاری که بین ایران و روسیه امضا رسیده به میزان موافقتنامههای روسیه با دیگر کشورها کاملا ابتدای و حداقلی است؛ قبلا چندین کشور با روسیه تفاهم نامه و سندهای همکاریهای متعددی را در زمینه هیا مختلف منعقد کرده اندو اکنون میتوان ادعا کرد ایرا نسبت به این کشورها چندین قدم عقب است.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه تاکیدکرد: حجم تجاری ایران و روسیه وابسته به چند متغیر مختلف است؛ نخست به دلیل راحتی و سهولت رفت وآمد تجار و همجواری دو کشور، مبادلات بین ایران و روسیه میتواند رونق خوبی را تجربه کند، اما از سوی دیگر است متاسفانه تاکنون سیاست اقتصادی ایران صادرات محور نبوده ودر برخی مواقع این موضوع به سرکوب روند صادراتی بخش خصوصی نیز انجامیده است، به طور مثال مسئله ارز نیمایی یکی از چالشهایی بود که در پیش روی صادرکننده قرار گرفته است.
وی خاطر نشان کرد:در این سالها بخشنامههای متعددی در خصوص روند صادراتی ایران اعلام شده و هریک از این بخشنامهها چالشهای متعددی ایجاد کرده است؛
درحال حاضر اعتراض اصلی صادرکنندگان این است که چطور برخی از تجار غیر واقعی با استفاده از کارت های بازرگانی صوری و یک بار مصرف به راحتی صادرات میکنند و ارز حاصله را در بازار آزاد میفروشند، اما صادر کننده اصلی مجبور است که ارز خود را با نرخ ارزانتر درسامانه نیما بفروشد.میرکریمی اذعان کرد: علاوه بر این اکنون بسیاری از کشورهای اروپایی برای حمایت و متقاعد کردن شرکتها و بخش خصوصی خود برای ورود به بازار روسیه «سوبسید»هایی را به عنوان مشوق اقتصادی قائل میشوند تا بتوانند فعالان بخش خصوص را مجاب به سرمایه گذاری و فعالیت اقتصادی در روسیه کنند.
این فعال اقتصادی بخش خصوصی ادامه داد: دولت ایران به مانند برخی از دولتهای اروپایی نیز برای بازاریابی در بازار روسیه باید سوبسید و امتیازهای ویژهای را برای فعالان بخش خصوصی قائل شود چرا که با موفقیت ایران در ثبیت موقعیت خود در بازار روسیه آثار مثبتی در حوزه تجارت خارجی برای کشور به ارمغان خواهد آمد.
وی تاکید کرد: موافقت نامههای تجاری اولین قدمی است که میتواند در تحقق زیر ساختهای مهم اقتصادی موثر واقع شود چرا که در گذشته به دلیل عدم وجود زیر ساختهای اقتصادی وضعیت تجارت ایران و روسیه در شرایط مطلوبی قرار نداشت.
عضو اتاق بازرگانی ایران و روسیه اذعان کرد:هنگامی که فعال اقتصادی ثبات و نظم منسجمی را در ساختار قانونگذاری و سلسله مراتب دو کشور را مشاهده کنند، میتوانند به راحتی و با تمرکز بالا به فکر برنامه ریزی حضور خود در در بازارهای خارجی باشند؛ کشور روسیه یک کشور بروکراتیک است و در مواقع متعددی بخشنامههای را صادر میکند، اما هنگامی که دولتها متعهد به یک موافقنامه منطقهای یا بین المللی میشوند ناگزیر مجبور هستند قوانین جامعی را به نفع شرکای اقتصادی خود نیز وضع کنند.
روند مبادلات ایران وروسیه یکنواخت است میرکریمی در ادامه به وضعیت کلی روابط تجاری ایران و روسیه اشاره کرد و گفت:وضعیت صادرات ایران به روسیه کماکان همان روندثبات خود را دارد، ولی باید خاطر نشان کرد پیک صادراتی ایران به روسیه در فصل زمستان و بوده برسیهای نهایی ازشرایط صادراتی دو کشور در آخرین ماههای سال ماه انجام میشود.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه افزود: در حال حاضر نگرانیهای زیادی در خصوص وضعیت نرخ ارز وجود دارد چرا در گذشته تقریبا همین نرخ ارز را داشتیم، اما نرخ کالا کمتر از قیمتهای امروز بود؛ طبق آخرین برآوردها نرخ بسیاری از کالاهای صادراتی ما دو برابر شده و این در حالی است که نرخ این کالاها هنوز در سامانه نیما ثابت است.
وی تاکید کرد: امیدوارم با رفع محدودیتهای کرونایی همان وضعیت تجاری با تراز تجاری ۵۰۰ میلیون دلار را حفظ میکنیم؛ البته در این بین دولت باید تکلیف سامانه نیما را مشخص شود چرا که این تفاوت نرخ در بازار آزاد میتواند آثار منفی به ارمغان بیاورد و به نظر میرسد سرکوب نرخ ارز نسبت به شرایط تورمی اقتصاد یکی از نتایج این سیاست است.
میرکریمی در تشریح میزان واردات ایران از روسیه گفت: متاسفانه واردات کالا از روسیه کاملا روند کاهشی را طی کرده چرا که میزان واردات ایران از روسیه از رقم ۱.۳۱ میلیون دلار در سال ۹۷، به ۱.۱۵ میلیون دلار در سال ۹۸ رسیده و اکنون طبق آخرین برآوردهها رقم واردات ایران از روسیه به ۱.۰۷ رسیده است که البته این روند نزولی مورد انتقاد طرف روس نیز است.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه اذعان کرد: در خصوص همکاریهای ایران و روسیه در تسهیل تجارت، اقدامات مهمی انجام شده واکنون بین سازمان دامپزشکی ایران و روسیه موافقت نامههایی به امضا رسیده است؛ طبق آخرین برسیها موانع ما در صادرات مواد غذایی برداشته شده چرا که در برخی اوقات به دلیل برخی از مسائل سلسله مراتبی تعدادی از محمولههای مواد غذایی به دلیل معطلی در مرز روسیه فساد شده و از بین میرفت
وی عنوان کرد: اکنون شرایط به شکل قابل توجهای تسهیل شده و با همکاری دو کشور محمولههای صادراتی لبنیات و مواد غذایی به راحتی وارد میشود وتقریبا حداکثر معطلی محمولهها ۳۶ ساعت است.
میرکریمی در خصوص بازار محوصلات لبنی توضیح داد: در حال حاضراستاندارد «گوست» روسیه برای بازدید از شرکتهایی ایرانی که صادرات مستمر به روسیه دارد اعلام آمادگی کرده ودر صورت تحقق چنین شرایطی گواهی استاندار گوست روسیه را به تولید کنندگان و صادرکنندگان محصولات لبنی اعطا میکند.
این فعال اقتصادی افزود: عمدهترین مشکل صادرکنندگان، صف طولانی در گمرکات است که با ارتقاء سطح زیر ساختهای اقتصادی این مشکل قابل حل خواهد بود؛ الته در خصوص صادرات محصولات ایرانی انحرافاتی مانند کم اظهاری و یا اشتباه در بارگیری و ارسال کالا وجود دارد است که تقریبا روند ارسال محموله به روسیه را دچار اشتباهاتی میکند.
وی تشریح کرد: دامنه اقلام صادراتی ما به روسیه بسیار گسترده است و عمده کالاهای صادراتی ما به روسیه شامل موارد نظیر:مواد غذایی، محصولات کشاورزی وسیفیجات، پلیمرها است؛ البته در حال حاضر روسیه به دلیل دارا بودن از منابع سرشار نفت و گاز در صنایع بالا دستی پتروشیمی در حال پیشرفت است و ایران باید در بخش صنایع پایین دستی نیازهای روسیه را برآورده سازد.
عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا منتفی استمیرکریمی در در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا امکان ایران در زمان دولت سیزدهم در اتحادیه اقتصادی اوراسیا عضو شود گفت: به قاطعیت خیر، چرا که ایران عضو هیچ پیمان منطقهای نخواهد شد، زیرا که در حال حاضر شرایط اقتصادی ایران به گونهای است که نمیتواند سیاستهای اقتصادی خود را با دیگر کشورهای همسایه و همجوار هماهنگ و یکسان کند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه افزود: اکنون بسیاری از برنامههای توسعه اقتصادی کشور نیز به طور مرتب و هماهنگ اجرا نمیشود ودر حال حاضر ایران در اجرای برخی از سیاستهای اقتصادی خود با چالشهای متعددی رو به رو است؛ اکنون ما در شرایط تجارت آزاد نیستیم و به تجارت ترجیحی مشغول هستیم.
وی در خصوص عدم پذیرش لوایح ۳ گانه افای تی اف وتاثیر ان بر روابط اقتصادی ایران و روسیه گفت: روسیه سیاستهای اقتصادی مستقلی دارد، اما با این وجود بانکهای بزرگ این کشور سطح تعامل بالایی با بانکهای دیگر در جهان دارد، به تبع به دلیل این تعاملات اجرا پروتکلهای لوایح افای تی اف در دستور کار بانکهای روسی قرار دارد.
این فعال اقتصادی متذکر شد: در حال حاضر اولویت نخست فعالان اقتصادی ایران در روسیه این مسئله نیست و باید به زیر ساختهای اقتصادی توجه کرد، اما با این وجود با تحقق زیر ساختهای اقتصادی عدم تصویب لوایح افای تی اف میتواند روابط اقتصادی ایران و روسیه را تحت الشعاع قرار دهد.
بازاریابی و نظارت ضعیف از جمله موانع روابط اقتصای ایران و روسیه
میرکریمی ضمن اشاره به موانع مهم روابط ایران و روسیه گفت: متاسفانه موانع متعددی در روابط اقتصادی ایران و روسیه وجود دارد؛ مانع نخست دیوار بی اعتمادی است که میان تجار روس و ایرانی وجود دارد؛ این بی اعتمادیها حاصل اختلافات و برخی از خلف وعده ایی است که بعضی از تجار نسبت به قرار دادهای خود داشتندو به همین دلیل دو طرف مرجع قانونی را برای حل اختلاف خود نمیبیننند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه افزود: در ایران نظارتهای دقیقی برر روی عملکرد شرکتها وجود دارد، اما برعکس در روسیه برخی از شرکتهای کاغذی با مدیرعاملان صوری به راحتی فعالیت میکنند و همین موضوع لطمات متعددی بر پیکره روابط اقتصادی دو کشور وارد کرده است.
وی خاطر نشان کرد: دومین مانع روابط ایران و روسیه مباحث ارزی است که چالشهای متعددی را به ارمغان مغان آورده است؛ متاسفانه بازار ارز دوکشور نوسانات متعددی دارد و هر دو کشور مایل هستند قراردادهای خود را براساس روبل منعقد کنند.
میرکریمی در ادامه اضافه کرد: هزینه بازاریابی از دیگر موانعی است که در میان روابط تجاری ایران و روسیه به شدت قابل ملموس است ودر این خصوص شهروندان و حتی برخی از فعالان اقتصادی روسی نگاهی سنتی نسبت به ایران دارند و اطلاعاتشان همان دادههایی است که در رسانهها مطرح میشود.
این فعال اقتصادی تاکید کرد:لازمه تغییر این دیدگاه این است که بازاریابیهایی گسترده و تعاملات بیشتر میان فعالان اقتصادی صورت بپذیرد تا بتوانند جایگاه کالا و برندهای ایرانی را در بازارهای روسیه احیا کرده تا از این طریق حضور ایران در روسیه ثبات یابد.
رشد صادرات ایران به روسیه پس از جنگ با ترکیه
میرکریمی در ادامه به موضوع جنگ روسیه با ترکیه و تاثیر آن بر افزایش روند صادرات ایران بر روسیه اشاره کرد و گفت: با شروع جنگ سرد بین ترکیه و روسیه، ایران رشد تجاری خوبی را در بازار روسیه تجربه کرد و در این مقطع خیلی از موانع نیز رفع شد و در همان مقطع کالاهای ایرانی جای کالای ترک را بازارهای روسیه گرفت.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه تاکید کرد: نکته حائز اهمیت این است که ترکها از زیر ساختهای تجاری نهایت استفاده را میکنند؛ اکنون آنها پس از کاهش تنشها مسیر سبز گمرکی میان ترکیه و روسیه را احیا کردن، طی این مسیر سبز گمرکی، گمرک دو کشور ترکیه و روسیه با یکدیگر متصل هستند، اما تاکنون ایران از چنین رویکردی استقبالی به عمل نیاورده است.
معضل صرافی هلای غیر مجاز در تجارت با روسیه
میر کریمی در ادامه به چالشهای موجود درروابط بانکی دو کشور اشاره کرد وگفت: در حال حاضرمشکل بانکی تجار ایرانی در روسیه یک بحث نسبی است و این مسئله در تجارت دو کشور مشکل اساسی نیست؛ اکنون روابط اقتصادی و بانکی ایران با بسیاری از کشورها محدود شده و تجار دیگر بخشها مجبورند ارز خود را از طریق برخی از شرکتهای ثالث و یا از طریق صرافیهای غیر مجاز و با جعل مدارک جا به جا کنند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه توضیح داد: اگر ما میخواهیم از همه ظرفیتهای بانکی کشور استفاده شود، نخست باید تحریمهایی که علیه نظام بانکی ایران اعمال شده است برداشته شود چرا که دیگر بانکهای روس حد اعتباری را برای شرکتهای ایرانی قائل نیستند و اکنون مبادلات به صورت نقد است و این مسئله میتواند در اجرای طرحهای کلان مشکل سازد شود.
وی تاکید کرد: در حال حاضر برای این گونه معاملات، بانکهای ایرانی تامین مالی مناسبی را در نظر میگیرند، اما بانکهای روسی به دلیل برخی از محدودیتهای تحریمی از انجام چنین کاری سر باز میزنند در نتیجه در چنین شرایطی برخی از شرکتهای ثالث و صرافیهای غیر مجازی در نبود بانکهای روس، اقدام به اجرای چنین کاری میکنند.
خلف وعده روسها در تحویل واکسن
میرکریمی در ادامه به وعده ارسال ۶ میلیون دوز واکسن از روسیه به ایران شاره کرد و گفت: بخشی از این مسئله به دلیل عدم موفقیت روسیه در تولید انبوه واکسن بازمی گردد؛ در حال حاضر صادراتی توسط روسیه انجام میشود تعهدات قبلی است که این کشور در خصوص دیگر کشورها داشته است.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه ادامه داد: علاوه بر این روسها آماده هسستند که با بخش خصوصی ایران در مورد صادرات واکسن وارد مذاکره شوند؛ در حال حاضر سازمان غذا و دارو مجوز چنین کاری را داده و باید دید که علیرغم چنین مجوزی وصحبتهایی که رئیس جمهوری در مورد واردات واکسن توسط بخش خصوصی زده اند، چرا هنوز این امر انجام نشده است.
وی تاکید کرد:دولت اگر بودجه لازم را ندارد حداقل بخش خصوصی میتواند با استفاده از بودجه خود با واردات واکسن کرونا بخشی از سنگینی این بار را از روی دوش دولت کاهش دهد چرا که اکنون «تورهای سلامت» در حال شکل گرفتن است که متاسفانه در این تورها تعداد قابل توجهای از هموطنان برای دریافت واکسن به برخی از کشورها همسایه سفر میکنند.
میرکریمی تاکید کرد: در حال حاضر ارمنستان به عنوان یکی از مقصدهای این تورهاست و به همین دلیل بلیط رفت و برگشت هواپیما به این کشور ۲۵ تا ۳۵ برآورد شده است؛ علاه بر ارمنستان این اتفاق در آینده نه چندان دور در ترکیه نیز محقق میشود و همین روند را در خصوص کشور ترکیه مشاهده خواهیم کرد.
این فعال اقتصادی در ادامه به صحبتهایی که در مورد کمبود منابع ارزی بربای خرید واکسن وجود دارد واکنش نشان داد و گفت:بحث کمبود ارز برای خرید واکسن ذیل تعیین اولویتهای مهم کشور محسوب میشود؛ در حال حاضر ما برای برخی از اقلام مانند نهادهای دامی ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص میدهیم؛ متاسفانه برخی از افراد معتقدند که عدم واردات واکسن از روسیه به دلیل کمبود منابع ارز صورت پذیرفته که باید خاطر نشان کردکه این ادعا کاملا بی اساس است.
وی توضیح داد: اکنون خیلی از کشورها با کمبود منابع ارزی مواجه هستند و ارمنستانی که به دلیل کرونا تبدیل به یکی از قطبهای تور سلامت تبدیل شده طی جنگ قره باغ بسیاری از منابع ارزی خود را از دست داده، اما با این حال با واردات واکسن تورهای سلامت تشکیل داده و از این طریق برای خود درآمد ارزی کسب میکند پس در نتیجه نمیتوان گفت مشکل ارزی برای واردات واکسن وجود دارد.
ایران و روسیه میتوانند تعاملات متنوعی داشته باشند
میرکریمی در ادامه به سطوح دیگر روابط اقتصادی ایران و روسیه اشاره کرد وگفت:دامنه تجارت بسیار گسترده است و بر همین اساس ایران و روسیه میتوانند در زمینههای متعددی با یکدیگر به تعامل بپردازند؛ در مرحله نخست باید به ظرفیتهای محصولات کشاورزی اشاره و خاطر نشان کرد که ایران اکنون با مشکل کم آبی مواجه است و در مقابل روسیه از اقلیم مناسب تری نسبت به ایران برخوردار است و عین حال مشکل آبی ندارد پس در نتیجه روسیه می تواند نیازهای ایران در محصولات کشاورزی را در فصول گرمسیر را تامین کند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه ادامه داد: در حوزههای دیگر سرمایه گذاری روسیه در حوزه صنایع سنگین و بالا دستی قابل توجه بوده و از سوی دیگر ایران نیز در بخش صنعت پایین دستی سرمایه گذاریهای مهم و کارآمدی را انجام داده است.
وی تاکید کرد: اگر تعرفهها صفر شود تولیدکننده میتواند سلیقه مصرف کننده روس را سنجیده و با استفاده از اصول بازاریابی به جذب مشتری و در نهایت انعقاد قرار دادهای مستحکم به سمت منافع اقتصادی متوعی حرکت کنید که این موضوع خود باعث رشد و رونق ظرفیتهای اقتصادی دو طرف میشود.
میرکریمی یادآور شد: ایران منطقه بسیار مهم استراتژیکی است و طرف روس علاقه شدیدی برای سرمایه گذاری در این جا دارند چرا که همواره روسها به فکر دست یابی به آبهای گرم خلیج فارس هستند و حتی در این خصوص آرزوهای زیادی را از گذشته تا به امروز داشته اند، به همین دلیل ایران میتوان از این مولفه حداکثر استفاده را کرده و با انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد با روسیه ظرفیتهای تجاری خود را افزایش دهد.
این فعال اقتصادی در ادامه به برخی برابریهای نسبی ایران و روسیه در مورد برخی از کالاها اشاره کرد و گفت: در خوصوص چنین شرایطی دو کشور میتوانند با انعقاد قراردادهای «سوآپ» درمورد اقلامی که هر دو تولید میکنند به یک جمع بندی کامل برسند چرا که از لحاظ اقتصادی تولید کالایی که توسط شریک اقتصادی انجام شود به صرفه نیست و به بیان ساده این موضوع بیانگرهزینه فرصتی است که در علم اقتصاد همه بر روی آن اجماع نظر کلی دارند.
وی خاطر نشان کرد: در تجارت آزاد شرایطی محقق مییابد که برخی از صنایع از رشدکمتری برخوردار و برخی دیگر جهش قابل توجهی را تجربه میکنند و این امر یکی از اصول اصلی تجارت آزاد محسوب میشود؛ در سال گذشته روسیه ۲۷۰ میلیارد دلار واردات داشته ودر مقابل تنها ما ۵۰۰ میلیون دلار به این کشور صادرات داشتیم.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه متذکر شد: اکنون ایران اگر بتواند به عنوان یک کشور همسایه تنها ۱ درصد از کل بازار روسیه را دراختیار بگیرد حجم صادراتی بالغ بر به ۳ میلیارد دلار برایش محقق میشود که البته تحقق چنین هدفی با احیای زیر ساختهای اقتصادی ایران میسر میشود.
میرکریمی در آخر تاکید کرد: در حال حاضر سفارت خانه و کنسولگری ایران با استفاده از رایزنهای اقتصادی آماده کمک و مشاوره به کسانی است که مایل به سرمایه گذاری و ورود به بازار روسیه هستند؛ درهمین حال اتاق بازرگانی ایران و روسیه شورای بازرگانی را در شهر مسکو و سرای تجارت ایران در آستارا خان با مدیریت رئیس اتاق و با استفاده و پرسنل بومی برای مشاوره و هدایت سرمایه گذران بنا نهاده و امیدواریم این اقدامات تاثیر مهمی در ارتقاء روابط اقتصادی دو کشور باشد.
پایان پیام//