اما باید دید راهکارهای میان‌مدت و بلندمدت چگونه بر بازار مسکن اثر گذاشته و چنین طرح‌هایی با زمانبندی و فاصله‌زمانی چگونه به حصول نتیجه منتج خواهد شد. گرچه از این منظر هم باید به ماجرا نگریست که در فرصت یک ساله دولت دوازدهم طرح‌هایی مانند طرح ملی مسکن به پایان خواهد رسید؟ آیا وام‌های ودیعه امسال در سال‌های آینده همچنان کارساز خواهد بود و خود تبدیل به چالشی برای مستأجران نخواهد شد؟ بیت‌الله ستاریان، کارشناس اقتصاد مسکن در مورد طرح‌های قبلی و جدید دولت درخصوص حمایت از مستأجران و راهکارهای حمایتی می‌گوید.

مُسکن در کوتاه‌مدت

بسته‌های جدید حمایتی دولت شاید بتواند در کوتاه‌مدت به‌عنوان مسکن عمل کند اما چنین طرح‌هایی قطعا در دراز مدت اثربخش نیست تا بتواند مشکل مستأجران را حل کند. وام 30میلیون یا 50میلیون تومان شاید بتواند مشکل تعدادی از مستأجران را آن هم فقط امسال حل کند اما مشکل اصلی را باید در جای دیگری دنبال کرد؛ گرچه برگرداندن همین مبالغ با بهره 13درصد در سال‌های بعد خود تبدیل به چالش جدیدی برای مستأجران خواهد بود. از طرفی این مبالغ امسال با توجه به تورم موجود شاید بتواند دست‌گیر باشد اما سال بعد با شیب تند نوسانات تورم، دیگر ارزشی نخواهد داشت. همچنین برای سایر بازارهای مالی اثرات مخربی خواهد داشت؛ چرا که دولت چندین هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار تزریق می‌کند و این نقدینگی در جایگاه تولید مسکن و ساختمان نیست و عملا در بازارهای سرمایه‌ای دیگر پخش خواهد شد. تنها بسته حمایتی خوبی که دولت ارائه داده بسته واگذاری زمین‌های مسکونی در شهرها و تحویل آن به بخش خصوصی است. این تنها سیاست درستی است که می‌شود از آن حمایت کرد.

طرح ملی مسکن هم کارساز نیست

مسکن یک مشکل ریشه‌ای و بنیادی دارد و باید قبول کنیم کسری مسکن داریم و نیاز به تولید وجود دارد. عرضه و تقاضا در این بخش با هم تطابق ندارد. هیچ کدام از طرح‌های مسکنی که دولت‌های قبلی در قالب مسکن مهر و دولت دوازدهم تحت عنوان مسکن ملی اجرایی کرده و می‌کنند مزایایی در دراز مدت ندارند. این طرح‌ها برای کشور ایران نیست؛ کشوری که معضل مسکنش، دهک‌های میانی را در برگرفته. این طرح برای کشورهایی است که مشکل مسکن آنها کلا حل شده؛ در این کشورها پایین‌ترین دهک‌ها به‌رغم نبود افزایش قیمت در بخش مسکن و دارابودن سبد خانوارشان بین 8تا 15درصد باز هم نمی‌توانند مسکن تامین کنند. دولت هم سالانه 40تا 50هزار مسکن تولید می‌کند و این مسکن‌ها را به‌صورت یارانه به این گروه‌ها می‌دهد و این برنامه همه‌ساله در دستور کار دولت‌هایشان قرار دارد. 400هزار واحد وعده داده شده دولت دوازدهم تا به مرحله تولید و بهره‌برداری برسد 4تا 5سال زمان می‌برد. دولت نه قدرت ساخت و نه توان مدیریت این پروژه را دارد. دولت باید در ابتدا قبول کند که ما سالانه به تولید یک میلیون و 400هزار واحد نیاز داریم که این رقم را قبول ندارد. هر سال هم 400تا 500هزار واحد کسری داریم. به همین دلیل مسکن در سبد خانوار افزایش پیدا می‌کند و از طرف دیگر حاشیه‌نشینی ما در شهرها افزایش می‌یابد.

همشهری