گروه نفت و انرژی بازارنیوز: مجلس شورای اسلامی روز دوشنبه (۲۹ تیرماه) طرح دوفوریت اصلاح یک بند از تبصره یک قانون بودجه ۱۳۹۹ را تصویب کرد که بر اساس آن قرار است در سال ۹۹ همچون سنوات قبل، ۲ میلیون تن (معادل ۸ هزار میلیارد تومان) قیر رایگان به ۵ دستگاه وزارت راه و شهرسازی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت کشور، بنیاد مسکن و وزارت کشاورزی برای انجام پروژه‌های عمرانی و راه سازی، تعلق گیرد.
روز گذشته نیز کمیسیون برنامه و بودجه در جلسه خود، به بررسی این طرح پرداخت و با میزان یک میلیون تن آن موافقت کرد.

امروز(یکم مردادماه) نیز نمایندگان در رای گیری صحن علنی مجلس، با کلیات این طرح موافقت کردند، بنابراین طرح مذکور به شورای نگهبان برای تایید ارسال می‌شود. لازم به ذکر است که این طرح که توسط مجلس قبل به شورای نگهبان رفته بود، توسط این شورا به علت مغایرت با اصل ۷۵ قانون اساسی (ایجاد هزینه برای دولت) رد شد.

طی سال‌های اخیر، در قانون بودجه مصوب مجلس شورای اسلامی، دولت موظف است قیر رایگان در اختیار قرار دهد.

بر اساس آنچه که آمار‌ها نشان می‌دهند، میزان تولید قیر در کشور بین ۵.۲ تا ۵.۵ میلیون تن بوده است. میزانی قیر رایگانی که در بند (هـ) تبصره یک قوانین بودجه سال‌های اخیر معین می‌شد حدود ۴ میلیون تن در سال  بود. این درحالی است که طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی، میزان صادرات این کالا به طور رسمی حدود ۳.۵ تا ۴ میلیون تن بوده است.
بنابراین، یک و نیم تا دو میلیون حواله در سال برای قیر صادر می‌شود که عمدتا زمان صدور این حواله‌ها پس از پایان پروژه هاست و پیمانکاران مجبورند برای آنکه هزینه قیری که در طرح‌های عمرانی مصرف کرده‌اند را جبران کنند، به حواله فروشی یا فروش قیر در بازار آزاد روی بیاورند. نکته‌ای که وجود دارد این است که این پیمانکاران مجبورند زیر قیمت بازار قیر خود را عرضه کنند تا اقلا بتوانند به بخشی از سود خود برسند.

اما موضوع به این جا ختم نمی‌شود برخی از پیمانکاران و همچنین آن‌هایی که در بازار آزاد حواله یا قیر به قیمت پایین خریداری می‌کنند، به جای مصرف در داخل، به خارج از کشور قاچاق می‌کنند. برای توجیه مطلب، قیمت وکیوم باتوم (ماده اولیه قیر) در بورس کالا، حدودا کیلیویی ۳ هزار تومان است، درحالی که قیمت این کالا در بازار جهانی (طبق آمار سایت علی بابا) حدودا ۶۰۵ دلار به ازای هر تُن  است. اگر هر دلار را در بازار آزاد ۲۰ هزار تومان در نظر بگیریم و اگر در خوشبینانه‌ترین حالت، یک میلیون تن در سال قاچاق وکیوم باتوم داشته باشیم؛ چیزی حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان قاچاق وکیوم باتوم داریم.

با وجود چنین فسادی که در این نوع عرضه قیر وجود، برخی افراد و مسئولین و نمانیدگان با ایجاد فضای لابی‌گری تصمیم به تصویب این بند در قانون بودجه ۱۳۹۹ دارند.

برخی نمایندگان با وجود آنکه دوفوریت این طرح روز دوشنبه (۲۹ تیرماه) با حداکثر آرا در صحن علنی تصویب شد، با این طرح مخالفت کردند. مالک شریعتی نیاسر، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در توییتی نوشت: «به دو فوریت طرح قیر رایگان رای منفی دادم»

حسن نوروزی، عضو کمیسیون حقوقی مجلس، در گفتگویی  با یک سایت اقتصادی، اظهار داشت: اصرار برخی افراد و جریانات برای تخصیص قیر رایگان موضوعی است که ما را هم متحیر کرده است؛ من حداقل در ۲ شهرستان حوزه انتخابیه خودم هرگز ندیده‌ام که قیری به راه‌های روستایی یا مدارس تخصیص پیدا کند، بنابراین از آنجایی که هیچ شفافیتی در این طرح نمی‌بینم با این طرح مخالفت کردم.